ورود ترکیه به بازار برق عراق نگران کننده نیست - مجله همراهان

علیرضا کلاهی صمدی، در گفت وگو با پایگاه خبری اتاق ایران می گوید: صنعت برق ایران جزو معدود صنایع توانمند کشور است که این خودکفایی یا توانمندی با برنامه ریزی مشترک دولت و بخش خصوصی ایجاد شده است. بخشی از این صنعت به کشورهای منطقه مثل عراق، افغانستان و پاکستان صادر می شود؛ ولی در شرایطی حاضر نباید خیلی به این موارد پرداخته شود.

کلاهی صمدی به سفر اردکانیان به کشور عراق اشاره می نماید و ادامه می دهد: پانزدهم خردادماه سال جاری در سفر وزیر نیرو به عراق قرارداد صادرات برق به عراق به مدت دو سال امضا شده، که قرارداد بسیار خوبی است؛ این قرارداد می تواند بخشی از مطالبات و نگاه بخش خصوصی را جوابگو باشد.

او ادامه می دهد: ما یکی از صادرکننده برق به عراق هستیم؛ بعضی از ورود ترکیه به بازار عراق در حوزه برق نگران هستند که مبادا جای ما را بگیرد؛ ولی من معتقد هستم که چنین اتفاقی نخواهد افتاد؛ ترکیه خود واردکننده انرژی است؛ اما معنای این گفته اصلا این نیست که ما با خیال راحت بنشینیم و فکر کنیم ترکیه جای ما را نمی گیرد. تجارت برق تجارت خوبی است؛ وصل کردن شبکه برق کشورها به همدیگر بسیار مفید است.

او تصریح می نماید: ما باید در حوزه انرژی بعضی مسائل استراتژیک را در نظر بگیریم؛ باید ارزش سوخت فسیلی خود را بدانیم و باید دارایی زیرزمینی خود را دارایی روی زمینی تبدیل کنیم. ما به دلیل تحریم نتوانسته ایم به بازار LNG وارد شویم و فکر می کنم بعد از این هم نمی توانیم جای محکمی در این بازار پیدا کنیم؛ این بازار تحت کنترل آمریکایی هاست.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تاکید می نماید: در این شرایط باید گاز را به برق تبدیل نموده و آن را صادر کنیم؛ ما صنعت برق توانمند بومی داریم؛ وصل شدن به شبکه کشورهای دیگر می تواند شبکه برق ایرانی را به تعادل برساند.

او ادامه می دهد: اما صنعت برق ایران در داخل با چالش های متعددی روبه رو است که بعضی از آن ها صورتی مزمن به خود گرفته است. در واقع امروزه اقتصاد صنعت برق بیمار است.

کلاهی صمدی درباره ریشه و علت بیماری صنعت برق می گوید: اولا گفتن از مسائل نافی توانمند بودن صنعت برق ایران نیست، بلکه نشانه توانمندی صنعت است. این صنعت از متوسط کشورهای جهان سوم توسعه یافته است. ایران در صنعت برق 90 درصد خودکفایی با جهت درست و بومی را طی نموده است و این با خودکفایی در حوزه صنعت خودرو خیلی متفاوت است.

او یکی از مسائل این حوزه را چنین تشریح می نماید: مثلا ایران کشوری پهناور است و چگالی جمعیتی پایینی دارد و به دلیل اختلاف دما بار متوازنی از لحاظ مصرف برق وجود ندارد. این چالش ها در حالی مطرح است که براساس یکسری تصمیمات سیاسی و اجتماعی، برق را به هر منطقه دورافتاده برده ایم.

او ادامه می دهد: در مقوله اقتصاد صنعت برق در طول سال های گذشته دچار یک دوگانگی شده ایم به این معنا که نتوانسته ایم تصمیم بگیریم که آیا برق یک خدمت عمومی است یا یک کالای تجاری؟ اگر برق یک خدمت اجتماعی است باید هزینه های آن در اسناد دیگری مانند سند بودجه ریزی کشوری دیده شود و اگر هم یک کالای تجاری است باید یک سازوکار منطقی قیمت گذاری برای آن معین شود. اما هیچ کدام از این سیاست ها به طور معین دنبال نشده است.

کلاهی بر این باور است صنعت برق ایران توانمند است و این توانمندی علی رغم مسائلی است که دولت ها به این حوزه تحمیل نموده است؛ ما با صنعت برق به عنوان یک صنعت یارانه ای برخورد نموده ایم؛ هیچ استراتژی معینی نداریم. در هیچ جای جهان این قدر تعرفه های مختلف وجود ندارد. به طور مثال تعرفه مجانی برای اماکن مذهبی و آموزشی و تعرفه کشاورزی یکی از مسائل جدی این حوزه است. چندگانگی تعرفه ها یک ایراد است که در اصطلاح می توان گفت به شفاف نبودن تعرفه ها بازمی شود. هر کالایی که چند نرخی باشد باعث گسترش فساد می شود.

کلاهی صمدی اداممه می دهد: باید برای توسعه صنعت برق استراتژی منسجمی تدوین شود؛ قیمت تمام شده عادلانه برای برق معین شود. قیمت عادلانه هم شرایط مختلفی دارد که باید آن ها را در نظر داشت. در این میان مردم و مصرف کنندگان نباید هزینه های ناکارآمدی دستگاه های دولتی را بپردازند. ما باید تصمیم بگیریم که آیا برق کالای تجاری است یا خدمت اجتماعی؛ باید تکلیف خود را در این بخش معین کنیم تا براساس آن سیاست، راه چاره معینی در پیش بگیریم؛ با ادامه این شرایط بار اقتصادی هزینه ها به وزارت نیرو و به وسیله این وزارتخانه به بخش خصوصی با تاخیر در پرداخت معوقات تحمیل می شود.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران ادامه می دهد: علی رغم همه موانع 95 درصد از صادرات خدمات فنی و مهندسی در صنعت برق رخ داده که وابسته به زنجیره صنعت بومی است؛ تقریبا همه اجزای صنعت برق در ساخت یک نیروگاه بومی است و این تاثیر بالایی در افزایش حجم فراوری ناخالص ملی دارد.

او تصریح می نماید: ما صادرکننده برق به افغانستان، پاکستان، عراق و ترکیه هستیم؛ باید به بازار صادرات برق توجه کافی شود و مسائل و مسائل این حوزه رفع شود.