منطق خنده دار بچه ها نوپا در غایب باشک بازی - مجله همراهان

با این حال، روانشناسان و نیز والدین بر این باورند که پیش از سنین رفتن به مدرسه، بچه ها به شکل باورنکردنی معنای پنهان شدن واقعی را درک نمی نمایند و قادر به این کار نیستند. آنها تنها با بستن چشمان خود و یا پوشاندن صورتشان در حالی که باقی قسمت های بدن را در معرض دید قرار می دهند، تصور می نمایند که خود را پنهان نموده اند.

مدت های مدیدی بود که این طرز پنهان شدن بچه ها نوعی خودمحوری تفسیر می شد. از طرفی، روانشناسان امروزی این طور استدلال مینموده اند که بچه ها در سنین پیش از مدرسه، قادر نیستند تصویر خود را از دید شخصی دیگر تشخیص دهند، که این امری طبیعی است. آنها با همان درک پایین و قدرت تشخیص ضعیفی که دارند به اشتباه تصور می نمایند زمانی که به عنوان مثال چشم های خود را می بندند، دیگران هم به میزان آنها قدرت دید دارند. به عبارت دیگر، آنها فکر می نمایند اطرافیان هم جهان را همان طور می بینند که آنها می بینند. روانشناسان عقیده دارند بچه ها زمان پنهان شدن به این علت چشم های خود را می بندند که قدرت کم خود را در تماشا با قدرت دید دیگران تلفیق نمایند.

محققان در ادامه آزمایشات و مطالعات خود در این رابطه، بچه های در رده سنی 2 تا 4 سال را مورد آنالیز قرار دادند. نتایج به دست آمده به طرز غیر قابل باوری حاکی از آن بود که عدم توانایی بچه ها در پنهان شدن به طور قطع ناشی از حس خود محوری طبیعی آنهاست.

چه کسی می تواند آنها را ببیند؟

در این آزمایشات محققان هرکدام از بچه ها را در کنار فرد بزرگسالی نشاندند که آن شخص چشم ها یا گوش های آنها را با دست پوشانده بود. از بچه ها سؤال شد که آیا می توانند چیزی ببینند یا بشنوند؟ آنها پاسخ منفی دادند. همین عمل با بستن دهان بچه ها نیز تکرار و همان پاسخ دریافت شد.

طی این آزمایش محققان این طور نتیجه گیری کردند که بچه ها با دادن پاسخ های منفی، در حقیقت احساس و درک واقعی خود را از آن شرایط منعکس نموده اند. یعنی تا زمانی که چشم ها، گوش ها و دهان آنها کاملاً بسته است، آنها قادر نخواهند بود ببینند، بشنوند و یا صحبت نمایند.

فکر آنها درگیر این مسئله بود که با وجود این که آن شخص بزرگسال در کنار آنها و در معرض دیدشان است، پس چرا با بستن شدن چشم هایشان دیگر قادر به تماشا او نیستند؟ آنها این نکته را متوجه شدند که برای اینکه بتوانند یک نفر را تماماً به وضوح ببینند می بایست بین آنها و آن شخص تماس چشمی متقابل برقرار گردد. در نتیجه برداشت آنها از این آزمایش در این جمله خلاصه می شد: من می توانم تو را ببینم تنها در صورتی که تو بتوانی من را ببینی، و برعکس.

تمایل به برقراری یک رابطه دوطرفه

بچه ها اغلب با تمام توان خود سعی می نمایند به اطرافیان نشان دهند که خودمحور نیستند. آنها در سنین پیش از مدرسه تمام جهان را از دیدگاه خود و گرداگرد خود می بینند و توقع دارند دیگران هم همین دیدگاه را داشته باشند. آنها این دیدگاه را در موقعیت های مختلف و حتی غیر ضروری نیز به کار می گیرند. به عنوان مثال زمانی که از آنها سؤال شد آیا با بستن چشم هایشان همچنان قادر به تماشا خواهند بود و آنها پاسخ منفی دادند، در حقیقت آنها بر این باور بودند که با بسته شدن چشم هایشان دیگران نیز قادر به تماشا آنها نخواهند بود.

بنابراین، این منطق غلط بچه ها و روش اشتباه آنها در پنهان شدن و نیز پاسخ منفی آنها، این نتیجه را می دهد که بچه ها در برقراری ارتباط با شخص و یا محیط اطراف تنها زمانی این احساس ناتوانی را ندارند که به شکلی متقابل و با تماسی چشمی با آن در ارتباط باشند. علاوه بر این، طی این آزمایشات محققان دریافتند بچه های که در پنهان شدن مهارت نداشتند، تمایل بیشتری به برقراری ارتباط با دیگران و مکالمه با آنها داشتند تا آنهایی که توانسته بودند خود را بهتر پنهان نمایند.

نتایج به دست آمده حاکی از این است که میل طبیعی و غریزی بچه ها و ارجحیت آنها، برقراری روابط متقابل و انجام تفریح های مشترک است. بچه ها در پی آن هستند که موقعیتی فراهم نمایند تا بیشتر با اطرافیان در تعاملی متقابل و مرتبط باشند و برای رسیدن به این خواسته، تمام کوشش خود را می نمایند. آنها بیشتر مایل هستند با افرادی روبرو شوند که تنها به آنها نگاه نمی نمایند، بلکه به دقت به آنها چشم بدوزند، افرادی که صحبت های آنها را فقط نشنوند، بلکه به آنها گوش دهند و در آخر، افرادی که با آنها صرفاً حرف نمی زنند، بلکه گاهی از آنها سؤال نمایند و یا به صحبت های آنها پاسخ دهند و به عبارتی با آنها مکالمه ای مشترک و دوجانبه داشته باشند.

به این ترتیب، بچه ها تمام سعی خود را می نمایند تا در ارتباط با دیگران از این حس خودمحوری تا جای ممکن فاصله بگیرند و اصرار بر برقراری رابطه ای دو جانبه و مشترک دارند. در آخر، همه ما باید بچه ها را در این زمینه الگوی خود قرار دهیم و این حس تعامل دوستی آنها را با همزیستان همیشگی خود حفظ کنیم.