کلیسای جامع سنت نیکلاس؛ جواهری در نیس فرانسه - مجله همراهان

کلیسای سنت نیکلاس دارای پنج گنبد پیازی شکل در قسمت مرکزی و یک گنبد بر روی برج ناقوس است که بر روی هر کدام یک صلیب ایتالیایی طلایی قرار گرفته است. نمای آن با آجر قرمز ساخته شده و با موزاییک های گران قیمتی تزئین شده است. فضای داخلی کلیسا نیز با تزئینات باشکوه و خیره نماینده اش دست کمی از نمای زیبای بیرونی ندارد.

شمایل ها، نقاشی های دیواری و کارهای چوبی فوق العاده ای که در این کلیسا به چشم می خورد، همگی نمایان گر تسلط نقاشان و معماران روسی در ساخت این بنا هستند. کلیسای جامع سنت نیکلاس در حال حاضر محل عبادت است. قوانین معین و نسبتاً سخت گیرانه ای در خصوص نوع پوشش و رفتار در این محیط حاکم است که همگان ملزم به رعایت آن هستند.

این کلیسا در تاریخ 11 آگوست 1987 به عنوان یک بنای تاریخی طبقه بندی شد و عنوان میراث قرن بیستم را نصیب خود کرد. اگر دوست دارید قبل از بازدید از کلیسای جامع سنت نیکلاس به اطلاعات دقیق و کاملی در خصوص این بنا دست پیدا کنید، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.

موقعیت تاریخی کلیسای سنت نیکلاس

از سال 1856 اعضای خانواده امپراطوری روسیه و بعلاوه تعداد زیادی از خانواده های اشرافی، در طول فصل زمستان در نیس اقامت طولانی داشتند. امپراطور الکساندرا فئودورونا، بیوه تزار نیکلاس اول، در اعلامی رسمی، سلامتی را علت این اقامت ها مطرح نمود؛ اما به طور غیررسمی، دلایل او دیپلماتیک بود. در واقع، تزار الکساندر دوم پروژه ایجاد یک پایگاه دریایی نظامی و تجاری در ویل فرانش-سور-مر را در سر داشت.

مدتی نگذشت که تزار تصمیم گرفت کلیسایی با مناسک ارتدکس در نیس بسازد. این کلیسا که در سال 1859 افتتاح شد، با این هدف ساخته شده بود تا تمام خانواده های روس را که تعطیلات خود را در کوت دازور سپری می کردند، در خود جای دهد.

سپس، تزارویچ نیکلاس، بیست ساله، پسر تزار الکساندر دوم، در حین اقامت در نیس (در ویلای برموند در سال 1865) بر اثر بیماری سل استخوانی درگذشت. تزار در سال 1867 کلیسایی به یادگار گذاشت که دقیقاً در محل اتاقی که ولیعهد جوان برای آخرین بار در آن نفس کشیده بود، ساخته شد.

30 سال بعد!

سی سال بعد که در طی تحولات سیاسی شهر نیس برای روسیه بسیار مهم شده بود، کلیسای واقع در خیابان لانگشانپ دیگر بسیار کوچک به نظر می رسید. در سال 1896 ماری فئورودونا، بیوه امپراتور الکساندر سوم، می خواست کلیسای نوی در نیس بسازد. سپس کمیسیونی برای یافتن زمینی برای ساخت این کلیسای نو تشکیل داد.

در سال 1901 ، قطعه زمینی در منطقه نوازدگان، در خیابان وردی انتخاب شد. طراحی نقشه ها برای ساخت این بنا به معماری به نام میخائیل پرئوبراجنسکی، استاد آموزشگاه هنرهای زیبای امپراتوری در سن پترزبورگ سپرده شد. وی به تازگی ساخت کلیسای ارتدکس روسیه در فلورانس را تکمیل نموده بود. در ابتدا، ساخت و ساز این بنا به سرعت پیش رفت اما در سال 1902 متوقف شد، زیرا زمین بسیار مرطوب بود و اجازه ساخت چنین ساختمان سنگینی را نمی داد.

پس از آن، تزار نیکلاس دوم زمینی را در ملک شخصی خود در پارک برموند به صورت رایگان واگذار کرد تا این بنا در آنجا ساخته گردد. این پروژه که در سال 1903 شروع شد، تحت نظارت میخائیل پرئوبراجنسکی از سن پترزبورگ بود و به وسیله تعدادی از معماران محلی در محل راهنمایی می شد.

ساختار بندی کلی کلیسای جامع سنت نیکلاس به وسیله نیروی کار محلی انجام شد، اما برای طراحی نمای بیرونی، شرکت های مشهوری از سراسر اروپا انتخاب شدند. این کار تقریباً ده سال به طول انجامید؛ زیرا بسیاری از رویدادها مانند جنگ روسیه و ژاپن و بحران مالی ناشی از آن باعث شد که کار ساخت و ساز برای چندین سال قطع گردد.

ریشه شناسی کلیسای سنت نیکلاس

ساخت کلیسای جامع سنت نیکلاس با طراحی پرئوبراژنسکی، بر اساس الگوی کلیساهای روسی (اواخر قرن شانزدهم، اوایل قرن هفدهم) بوده است. کلیسای روسی سنت نیکلاس در نیس، مانند کلیسای سن رمو یا فلورانس، بر اساس مدل قرن هفدهم، معروف به دوره رومانوف، ساخته شده است. این دوره در سال 1613 هنگامی که میخائیل فیوردوروویچ تزار شده بود و سلسله رومانوف را تأسیس کرد، شروع شد.

در میان بناهای ساخته شده در این دوره، کلیسای جامع ریحان در مسکو بدون شک مشهورترین نمونه ای است که الهام بخش بسیاری از بناها از جمله کلیسای جامع سنت نیکلاس در نیس است.

معماری روسی کلیسای جامع سنت نیکلاس

کلیسای جامع سنت نیکلاس شکل یک صلیب یونانی را دارد. این کلیسا دارای پنج گنبد (نماد مسیح و چهار انجیل) است به طوری که یک گنبد بزرگ به ارتفاع 52 متر در مرکز و چهار گنبد کوچکتر در هر گوشه آن قرار گرفته است.

بدنه مکعبی شکل مرکزی با روکشی از آجر (روی یک سازه بتنی) پوشیده شده و به وسیله دو ردیف سازه به شکل کلاه های زنانه روسی تاج مانند (کوکوشنیک) تزیین شده است. هر طرف نما با یک طاق سه گانه احاطه شده است که بالای آن با استفاده از مایولیکا (سفال ایتالیایی با قلع و لعاب) به زیبایی ساخته شده است. در چهار گوشه قسمت فوقانی، حجم های استوانه ای کوچکی به نام تنبور با گنبدهای سبز آبی پیازی شکل خودنمایی می نمایند که صلیب هایی درخشان (مس قرمز پوشیده شده با ورق طلای ظریف) بر روی هر یک از آنها قرار گرفته است. در قسمتهایی از بنا شکاف هایی تعبیه شده تا نور الهی به فضای داخلی کلیسای جامع سنت نیکلاس بتابد.

برج ناقوس سنت نیکلاس از سنگ و مرمر ساخته شده است. در نیمه بالای نمای آن، موزاییکی که چهره مقدس منجی را نشان می دهد با سایه بانی محافظت می گردد و با زیورآلات مسی ریز تراشیده و طلاکاری شده، تزئین شده است. برج ناقوس دارای طاق هایی حکاکی شده است که استفاده از مایولیکا(سفال ایتالیایی با قلع و لعاب) بر زیبایی آن می افزاید.

به همراه کمی جزئیات

برج ناقوس کلیسای سنت نیکلاس دو ایوان متقارن دارد که با تزیینات قابل توجهی آراسته شده اند. ایوان شامل دو ستون به رنگ گرانیت صورتی است که روی ازاره های سنگی سفید (سنگ های تیشه ای پای دیوار) قرار گرفته و به وسیله پلکان احاطه شده اند. هر طرف از نمای آن با سه قوس کوچک حجاری شده تزیین شده است.

سقف های هرمی شکل با تزئینات طلایی و کاشی های رنگی زیبا نیز در کلیسای سنت نیکلاس نمای چشم گیری دارند. در بالای هرم ها عقابی دو سر قرار گرفته که با ورق طلا پوشیده شده و نماد امپراتوری روسیه است.

وجود دو ایوان در سنت نیکلاس به این علت است که این کلیسا در ابتدا قرار بود در نبش دو خیابان در محله نوازندگان ساخته گردد. علیرغم تغییر مکان و عدم توجیه کاربردی ایوان ها، این پلان حفظ شده و به همین شکل ساخته شده است.

ترکیب هماهنگ حجم ها، چشم انداز ای چشم نواز و حسی از شور و نشاط را به وجود می آورد که معینه معماری مذهبی روسیه است و تسلط کامل طراحان بر تناسبات هندسی را نشان می دهد.

تکنیک ها و مواد به کار رفته در کلیسا

پایه ساختمان کلیسای جامع سنت نیکلاس از سنگ آهک سفید سخت ساخته شده است.

نماهای جلویی کلیسا از ردیفی از بلوک های صاف از سنگ آهک نیمه سخت تشکیل شده اند و دارای روکشی از آجرهای صنعتی قهوه ای-نارنجی آلمانی هستند که در بالای آن قرار گرفته اند. (دو ساختمان اصلی در نیس که از آجر ساخته شده اند عبارتند از: ایستگاه P.L.M که در سال 1856 پس از الحاق شهرستان نیس به فرانسه ساخته شد - به سبک لویی سیزدهم، که در فرانسیزه کردن فضای شهری نقش مهمی دارد- و اداره پست Thiers که یک ساختمان شیک به سبک آرت دکو است و در سال 1931 ساخته شده است).

ورودی های نیم دایره ای (قوسی) با تزئینات پیچیده به وسیله سنگ تراشان پرآوازه ایتالیایی ساخته شده اند و درهای چوبی بلوطی زیبایی آن ها را دوچندان می نماید.

بافت مات سنگ سفید نما با درخشش کاشی های سفالی و کاشی های ماژولیکا با رنگ های سبز آبی به کار رفته در گنبدها در تضاد است. ماژولیکا سفال پوشیده شده با مینای برجسته است که جلوه های سایه ای جالبی را ایجاد می نماید (سفال های ایتالیایی از دوره رنسانس، با الهام از سرامیک های هیسپانو-مورویش، در قرن های 16 و 17 در ایتالیا بسیار محبوب بود).

از کاشی های لعاب دار تا گنبدهای بتنی!

بدنه مرکزی کلیسا و پنج گنبدی که تاج آن را تشکیل می دهند از بتن آرمه و بعلاوه پایه هایی که بنا بر آن تکیه دارد ساخته شده است. (بتن در آن موقع به ویژه برای مکان های عبادت کمتر مورد استفاده قرار می گرفت اما چند سال بعد کاربرد آن در فرانسه به اوج خود رسید و کلیساهای نوتردام و ژان دارک هر دو کاملاً از بتن ساخته شدند).

کاشی های لعاب دار به کار رفته در کلیسای سنت نیکلاس دارای الگوهای متقاطع هندسی و پالت رنگی سه رنگ هستند: سبز-آبی روشن، سبز تیره، طلایی.

برای جلوگیری از هر گونه اثری از رد آب بر روی نماها، مجاری جمع آوری آب باران به طرز ماهرانه ای در بنای بتنی گنبدها تعبیه شده است که به وسیله نوارهای مسی طلاکاری شده ظریف روی ایوان ها پنهان شده اند.

درآخر؛ بازدید از کلیسای جامع سنت نیکلاس

کلیسای جامع سنت نیکلاس، پس از پشت سر گذاشتن ماجراهای مختلف، انتها در 17 دسامبر 1912 افتتاح شد.

معمار این کلیسا در نهایت پیروز شد بنا به درخواست جامعه روسی نیس، تمام ویژگی های یک هنر مقدس ملی بر اساس الگوهای روس را در ساخت این بنا اجرا کند. بنابراین توانست به دور از کلیشه های معماری، ساخت کلیسای سنت نیکلاس را با محیط محلی و بعلاوه با تکنیک های زمان خود تطبیق دهد.

کلیسای جامع سنت نیکلاس یکی از مهم ترین ساختمان هایی از این نوع است که تا کنون در خارج از روسیه ساخته شده و یکی از پربازدیدترین جاذبه های گردشگری در نیس به شمار می رود. عبادت در این کلیسا، در فضایی عرفانی غرق در نور شمع و با حضور نمادین شمایل ها انجام می گردد. در مراسم عبادت دعاهایی تکراری با ذکر نام عیسی مسیح خوانده می گردد که شباهت زیادی به تمرینات تنفسی و مدیتیشن هندی ها دارد.

اگر بازدید از بناهای مذهبی با معماری منحصر به فرد را دوست دارید، پیشنهاد می کنیم بازدید از کلیسای جامع سنت نیکلاس در شهر نیس فرانسه را حتماً در برنامه خود قرار دهید.

همین حالا قیمت بلیط هواپیما را آنالیز کنید!