آیا سنگ افراشته های محوطه باستانی شهریری در مشگین شهر ساماندهی می شوند؟ - مجله همراهان

شهریری

این منطقه باستانی در دهه 80 میلادی کشف شد و با کشف آن تعیین شد که پیشینه تمدن در استان اردبیل به سال های بسیار دور و اواخر دوران نوسنگی بازمی شود. وسعت آن 4 هزار هکتار است و اولین کاشف آن باستان شناسی به نام چارلز برنی بود که در سال 1947 آن را کشف کرد و نام قلعه ارجق را برای آن انتخاب کرد. در کاوش هایی که سال های بعد روی محوطه باستانی شهریری صورت گرفت تعیین شد که از چهار بخش تشکل شده، محدوده قلعه، گورستان عصر آهن، عبادتگاه و محوطه قوشا تپه این منطقه ها هستند.

در این منطقه 132 قبر یافت شد که به جز دو مورد تمامی آن ها باز شده بودند البته از این قبور برای گاه نگاری استفاده شد. قبرها در شکل های مختلفی ساخته شده اند. برخی از آن ها در دل زمین کنده شده اند در برخی دیگر از چیدن سنگ های بزرگ در روی زمین شکل گرفته اند. در قبرهایی که داخل زمین حفر شده تدفین به شکل جنینی است و وسایل افراد در اطرافش به خاک سپرده شده اند. طول قبرها حدود شش متر و عرض آن ها یک و نیم تا دو متر است.

البته معروفیت اصلی این منطقه به خاطر سنگ افراشته هایی است که با چهره هایی شبیه به آدم و لبخندهایی مرموز به شما خیره می شوند و رازی مگو را در دل خود دارند. شکل و میزان این سنگ ها با هم فرق دارد و این نظریه بیان شده که تفاوت میزان به نوعی نشان دهنده طبقات اجتماعی مختلف است و به هر فرد وابسته به طبقه اجتماعی که دارد میزان متفاوتی اختصاص داده شده است. برخی از آن ها مسلح هستند (شمشیر های صاف و شلاقی) در حالی که برخی دیگر سلاحی در دست ندارند. نکته مشترک آن ها این است که همگی چشم و بینی دارند و اما تنها یکی از آن ها دارای دهان می باشد.

تغییری در حفاظت از این اثر باستانی

نادر فلاحی، سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل خاطرنشان کرد: ساماندهی شهریری تبدیل به مطالبه ای عمومی شده است و با پیگیری استاندار و نماینده مردم مشگین شهر در مجلس شورای اسلامی، ماموریت ساماندهی در کوتاه مدت به اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل واگذار شده است. با پیگیری های مداوم در سال جاری اعتباری به منظور اجرای پوشش سنگ افراشته ها پیش بینی شده است اما به تخصیص آن اکتفا نکردیم و از محل اعتبارات سال گذشته اقداماتی در دستور کار قرار گرفت. او همچنین ادامه داد که شرایط فعلی ساماندهی جاده دسترسی به سایت باستانی از روستای پیرازمیان در دست اجرا بوده و پیمانکار طرح نیز تعیین شده است.

ساماندهی شهریری همچنین قرار است به ثبت جهانی 400 هکتار از این محوطه منجر شود. آثاری که قابلیت تبدیل شدن به منطقه ای گردشگری را دارند.

به گفته منصور عالی قدر در جلسه بررسی بازسازی آثار تاریخی اردبیل دو میلیارد و 710 میلیون و 900 هزار تومان جهت مطالعه، ساماندهی و بازسازی 47 اثر تاریخی از جمله مهم ترین اقدامات بازسازی و ساماندهی مربوط به فعالیت های صورت گرفته در مجموعه بقعه ثبت جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی و سایت پیرامون آن است.

زیبایی های شهریری اما محدود به جاذبه های آن نمی شود بلکه طبیعت فوق العاده مشگین شهر و دشت های سرسبز آن می تواند یکی از دلایل سفر و این منطقه باشد. البته مشگین شهر دیدنی های فراوان دیگری نیز دارد که بازدید از آن ها خالی از لطف نیست.