ماجرای ساخت روستا های چینی در کشورهای خارجی - مجله همراهان

با ما همراه باشید و با تور چین از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

فارین پالیسی در این رابطه می نویسد: در اکتبر سال 2015، چین اعلام نمود که یک روستای جدید به نامِ جیالپونگ را در جنوب منطقه خودمختار تبت ایجاد نموده است. در ماه آپریل سال 2020، دبیر کل حزب کمونیست چین در منطقه خودمختار تبت (وو یینگ جی) با عبور از دو گذرگاه، به روستای جدید و تازه تاسیس سفر کرد. وی در آنجا از مردم بومی خواست تا بعضی مسائل سنتی را کنار بگذارند و پرچم نظام کمونیستی چین را افراشته نمایند.

اخبار مرتبط با سفر این مقام چینی به روستای جدیدالتاسیسِ جیالپونگ، به نحو گسترده ای توسط شبکه های تلویویزیونی محلی و همچنین روزنامه های منطقه تبت پوشش داده شد. این مساله چندان در بُعد بین المللی مورد توجه قرار نگرفت. صد ها روستا با مدیریت دولت چین در منطقه مورد مناقشه تبت (حاکمیت چین در این مناطق با چالش هایی از سوی ساکنان بومی و همچنین بعضی بازیگران خارجی رو به رو است)، احداث شده اند با این حال اینطور به نظر می رسد که روستای تازه تاسیسِ مذکور، شرایط متفاوتی دارد.

به گزارش خبرنگاران، روستای جیالپونگ که توسط چین ایجاد شده، در واقع، در خاکِ کشور بوتان قرار گرفته است. از این منظر، دبیر کل حزب کمونیست چین در منطقه تبت و بسیاری از روزنامه نگاران و نیرو های دیگر همراه وی، در واقع برای احداث روستای جدیدالتاسیس، وارد خاک یک کشور خارجی شده اند و در این راستا، از مرز های بین المللی عبور نموده اند. آن ها در منطقه ای به وسعتِ 232 مایل مربع حضور داشتند که دولت چین از اوایل دهه 1980 میلادی، ادعای حاکمیت بر آن را دارد. با این حال، از منظر بین المللی، منطقه مذکور بخشی از خاک بوتان به حساب می آید. در این چهارچوب، چین جدای از تاسیس روستا در خاک بوتان، اقدام به ایجاد زیرساخت های نظامی، امنیتی و همچنین ساخت و ساز های مسکونی، در خاک یک کشور خارجی نموده است.

ساخت و ساز های روستایی و نظامی چین در روستای جیالپونگ (شمال بوتان)

ساخت و ساز های جدید چین در خاک بوتان، در راستای ابتکار عملِ شی جین پینگ رئیس جمهور چین از سال 2017 قرار گرفته است که هدف اصلی آن، تقویت مناطق مرزی تبت با هدف تثبیت موضع چین در برابر هند و دیگر همسایگان چین، در امتداد مرز های هیمالیا است. در این چهارچوب باید گفت که چین احتیاجی به ساخت و ساز های جاری خود در بوتان ندارد بلکه هدف اصلی آن مجبور کردن دولت بوتان به اعطای مناطقی از خاک بوتان (به چین) است که چین با تکیه بر آن ها، از یک رجحان نظامی قابل توجه در رقابت های راهبردی اش با هند برخوردار خواهد شد.

جیالپونگ در شرایط کنونی، یکی از سه روستای جدید و تازه تاسیس توسط چین در خاک بوتان، به همراهِ: 66 مایل راه خاکی، یک نیروگاه فراوری برق، دو اداره دولتی وابسته به حزب کمونیست چین، یک پایگاه ارتباطی و مخابراتی، یک انبار عظیم مرتبط با شرایط بحرانی و فوق العاده، پنج ایستگاه پلیس و نیرو های امنیتی، یک ایستگاه دریافت ماهواره، یک پایگاه نظامی و دیگر تاسیسات نظامی و امنیتی است که چینی ها در مناطق شمالی خاک بوتان احداث نموده اند.

حضور وو یینگ جی دبیر کل حزب کمونیست چین در منطقه خودمختار تبت در مناطق تحت کنترل چین در کشور بوتان (حضور نیروی نظامی در این عکس، حاکی از کنشگری نظامی و امنیتی چین در خاک بوتان است)

بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باورند که نوع از رویه های مرزی چین، در نوع خود شدیدا تحریک آمیز هستند و باید آن ها را بی سابقه دانست. امری که به زعم کارشناسان می تواند وجهه بین المللی چین را نیز عمیقا خدشه دار کند و در بعد منطقه ای نیز، باعث واکنش و هراس همسایگاه چین از این کشور گردد. پیشتر نیز در سال 2017، یک رسانه هندی گزارش داد که چین یک روستا به نام پانگدا را در مرز های جنوب غربی بوتان تاسیس نموده است.

چین این مساله را تایید یا رد ننموده است. با این حال، بعضی ناظران و تحللیگران تاکید دارند که احتمالا بوتان در سکوت خبری، منطقه ای که روستای چینی در آن تاسیس شده را به چین واکذار نموده، اما در این رابطه اطلاع رسانی انجام نداده است. مساله ای که در نوع خود می تواند به چین در منازعات راهبردی اش با هند (مخصوصا در بحث مناقشات مرزی پکن با دهلی نو)، رجحان قابل توجهی بدهد.

تصویر بعضی جاده های ایجاد شده توسط چین در مناطق شمالی کشور بوتان

روستای جیالپونگ که ساخت و ساز ها در آن، پنج سال زودتر از روستای پانگدا آغاز شد، نمایانگرِ طیفی از ساختار های قابل توجه ایجاد شده از سوی پکن نظیر راه و پایگاه نظامی و ساختمان ها و دیگر زیرساخت هاست و نشان می دهد چین از این قابلیت برخوردار است که در فرصت زمانی محدود، شبکه های مورد احتیاج زیرساختی خود را در مناطق مد نظرش ایجاد کند.

ساخت و ساز های قابل توجه چین در شمال کشور بوتان

از سال 2015، چین سه روستا، هفت پروژه جاده ای، و حداقل گنج پایگاه نظامی و پلیس را مناطق شمالی بوتان ایجاد نموده است. این ساخت و ساز ها مستند به گزارش ها و ویدئو های فراوری شده از سوی دولت چین هستند. در این رابطه، تصاویر ماهواره ای نیز وجود دارند که حاکی از توسعه قابل توجه ساخت و ساز های چین در مناطق شمالی بوتان هستند. تا دهه 1980 میلادی، بعضی مناطقِ شمالی بوتان که اکنون چین در آن ها ساخت و ساز انجام می دهد، در داخل مرز های چین قرار نداشتند با این حال، در شرایط فعلی، این مناطق به نحو رسمی به مثابه بخشی از خاک چین (از منظر دولت چین) ارزیابی می شوند.

این مساله موجب شده تا نه تنها در محیط پیرامونی چین، بلکه در عرصه بین المللی نیز نگرانی هایی نسبت به رویه های چین ایجاد گردد. بسیاری از تحلیلگران غربی بر این مساله تاکید دارند که دولت چین به عنوان یک قدرت نوظهور در دنیا، نقطه آغاز اوج گیری خود را ابتدا، از محیط پیرامونی خود تعریف می نماید و سپس دست به اقدامات گسترده تر در عرصه دنیای خواهد زد. درست به همین دلیل است که حساسیت های فراوانی در خصوص نوعِ رویکرد دولت چین به تایوان وجود دارد. چین سال هاست که بر این مساله تاکید می نماید که تایوان بخشی از خاک آن است و در صورتی که این کشور بخواهد از چین اعلام استقلال کند، با واکنش سنگین و حتی نظامیِ پکن رو به رو خواهد شد.

از این منظر، تحلیلگرانِ مخصوصا غربی بر این باورند که حضور و نفوذ رسمی چین در شمال بوتان نیز می تواند تکمیل نماینده این پازل باشد و در راستای گام های ابتدایی پکن جهت توسعه نفوذ دنیای اش باشد. امری که در نوع خود می تواند حساسیت های کشور های همسایه با چین را نیز به نحو قابل توجهی افزایش دهد. در این رابطه به طور خاص بسیاری از ناظران و تحلیلگران، به منازعات مرزی گسترده چین با همسایگان آن (نظیر ویتنام و ژاپن) اشاره می نمایند و یا رویه های پکن در دریای چین جنوبی را مورد اشاره قرار می دهند.