وقتی سازها با ژانر نجوم کوک می شوند، بیان فناوری با زبان بی مرز موسیقی - مجله همراهان

از سفر با تور سریلانکا به یکی از زیباترین کشورهای آسیایی سفر کنید و از شهرهای زیبای کلمبو و بنتوتا دیدن کنید.

به گزارش خبرنگاران، بی جهت نیست که می گویند موسیقی از ابتدای خلقت انسان بوده؛ صدای پرندگان، صدای جوی آب، صدای وزش باد از میان درختان و صدای بارش باران و همه و همه الهامی برای انسان بوده تا برای پالایش روح خود این اصوات را تکرار کند.

موسیقی بال به تفکر و جهش به تصور می دهد و این بهانه ای برای رشد موسیقی علمی شد و از آهنگساز به نویسنده موسیقی تعبیر شد؛ چون آهنگساز با احاطه کامل به علم موسیقی، ایده های فکری خود را با الفبای موسیقی به رشته تحریر درمی آورد.

با این رویکرد گروه موسیقی بیژن نوروز پا به عرصه موسیقی علمی گذاشت و به گفته آنها در آلبوم ها و ترک هایی که فراوری می نمایند، کوشش دارند تا پدیده های علمی در حوزه نجومی را با هفت الفبای موسیقی به مردم معرفی نمایند. این گروه با فراوری آثار موسیقی در زمینه های فیلم، مستندات علمی ، نجوم، کیهان، فیزیک و کوانتوم کوشش دارد تا پنجره جدیدی برای پیوستن به موسیقی با علم بگشایند.

بیژن نوروز، با تحصیلات همزمان خود در رشته های فیزیک، مهندسی صدا و موسیقی زبان بی مرز موسیقی را به حوزه ابدی نجوم پیوند زده و با ایجاد استارتاپی، تیمی از محققان حوزه های نجوم، فیزیک و مهندسانی در حوزه های مرتبط را در کنار هم جمع نموده است تا موسیقی علمی را که سال ها است به بهانه ای چون مردم پسند بودن از یادها رفته است، دوباره در کشور زنده نمایند.

این گروه موسیقی نه با کامپیوتر بلکه با استفاده از تجهیزات موسیقی تاکنون آلبوم های نجومی را با بالاترین کیفیت و استانداردهای جهانی ارائه نموده و قرار است اولین کنسرت نجومی خود را با موضوع معرفی فناوری های حوزه فضا و نجوم برگزار کند.

به گفته بیژن نوروز، این گروه در این طرح ها کوشش می نمایند موسیقی را همانند تکنولوژی و علم ببینند و از فرآیند فراوری آهنگ ها و نوازندگی و ضبط موسیقی، و فرآیندهای فراوری در مجموعه این استارتاپ اجرایی گردد.

وی معتقد است جهان بینی از الزامات آهنگسازان است؛ چراکه در این صورت است که یک آهنگ فاخر می تواند بر روی اجتماع اثرگذار باشد و روان و فکر سالم را در پی داشته باشد.

علم و تکنولوژی در خدمت موسیقی

بیژن نوروز، مدیر و مجری طرح در گفت وگو با خبرنگاران، با بیان اینکه ما به عنوان یک تیم متخصص از حوزه موسیقی بی کلام و پژوهش های نجومی فعال هستیم، گفت: موسیقی فراوری شده بر اساس موضوعات مرتبط با نجوم و مفاهیم علمی در این حوزه است که بر اساس استانداردهای جهانی آن را فراوری می کنیم.

وی فراوری موسیقی و Audio CD را از محصولات این گروه موسیقی نام برد و ادامه داد: علاوه بر آن امکانات دیگری را به مخاطبان ارائه می دهیم که از آن جمله می توان به صدای فراگیر یا دالبی سوراند (Dolby Surround) در موسیقی اشاره نمود که از این طریق می توان موسیقی را در سیستم های صوتی با تکنولوژی دالبی سوراند 1∙5 و 1∙7 شنید.

نوروز، به زمینه کاری این گروه موسیقی و استارتاپ اشاره نمود و یادآور شد: یکی از دغدغه های ما این بود که مستندهای نجومی همراه با نریشن (Narration) (گفتار کسی بر روی فیلم) نباشد؛ چرا که گفتار صوتی حاوی موضوعات علمی و پیچیده بر روی مستندات در بعضی از مواقع برای مستمع خسته نماینده است.

وی با بیان اینکه موسیقی یک زبان جهانی است، اظهار داشت: در جهان موسیقیدان هایی هستند که بر روی موسیقی های نجومی فعالیت می نمایند، ولی فعالیت های به صورت تخصصی که هر سال آلبومی از موسیقی نجومی و به صورت هدفمند داشته باشند، نداریم؛ از این رو ما در این پروژه، موسیقی در حوزه نجومی را هدفمند کردیم به این صورت که برای سال های بعد موضوعاتی را در ژانر نجومی تعریف کردیم و پلتفرم موسیقی خود را بر اساس موضوعات تغییر می دهیم.

نوروز، سبک موسیقی انتخاب شده در ژانر نجومی را موسیقی الکترونیک و با تلفیق موسیقی نوین (New-age music) دانست و ادامه داد: برای فراوری چنین موسیقی های نوینی نمی توان همه موسیقی های مورد نظر را با نرم افزارهای کامپیوتری فراوری کرد.

وی با تاکید بر اینکه تمام موسیقی هایی که تاکنون ساخته ایم، با استفاده از دستگاه های فراوری موسیقی بوده است، یادآور شد: اگر صدایی را بخواهیم با استفاده از مدلی از سینتی سایزر بهره می بریم و یا اگر بخواهیم قطعه ای از سازهای آکوستیک یا سیمفونی را در موسیقی داشته باشیم، نت آن را نوشته و سپس با استفاده از گروه ارکسترال، نت نوشته شده برای ما نواخته می گردد و به صورت اجرای زنده یا مولتی ترک آن را ضبط می کنیم.

این آهنگساز و محقق حوزه موسیقی نجومی، با بیان اینکه در پروژه هایی که موسیقی فراوری می گردد، در بخش تحقیق و توسعه(R&D) اقدام به مطالعات آن خواهد شد، گفت: ما در این پروژه ها کوشش می کنیم که موسیقی را همانند تکنولوژی و علم ببینیم و کلیه فرآیند نت نویسی، آهنگ سازی، نوازندگی، ضبط موسیقی، میکس و مستر و فراوری محصولات در استودیو شخصی این گروه موسیقی اجرایی می گردد.

نوروز فراوری فیلم های نجومی و ترجمه کتابی در حوزه هوش مصنوعی همراه با موسیقی مرتبط با هوش مصنوعی را از دیگر دستاوردهای این تیم تحقیقاتی ذکر کرد و اضافه نمود: ما تنها یک تیم موسیقی نیستیم، بلکه گروه های تحقیقاتی فنی و مهندسی داریم و این تیم تحقیقاتی ما را به سمت همکاری با مراکز فضایی سایر کشورها سوق داده است و همچنین در این زمینه از مشاوره های احسان مهرجو و دوستان دیگر کمک می گیریم.

همکاری با مراکز جهانی فضایی

نوروز، با بیان اینکه همه مراکز فضایی در جهان اقدام به فراوری محتوا می نمایند، خاطر نشان کرد: فراوری محتوا شامل مالتی مدیا اعم از فیلم و مستند می گردد که این فیلم ها و مستندها احتیاجمند موسیقی است که ما با همکاری ای که با مراکز فضایی بعضی از کشورها داریم، برای آنها با بالاترین استانداردهای موجود موسیقی فراوری می کنیم.

وی ادامه داد: ما در ادامه این فعالیت ها در کوشش هستیم که بخش سینمای مستند نجومی را در کشور راه اندازی کنیم و بر اساس برنامه ریزی های انجام شده قرار است هر 3 ماه یک بار رویدادی داشته باشیم و در آن مستندهایی که مربوط به نجوم می شوند را همراه با موسیقی به صورت پخش دالبی سوراند فراوری و پخش کنیم.

این آهنگساز و محقق تاکید نمود: در این رویدادهای نجومی کوششمان بر این است که فناوری های مرتبط با حوزه نجومی معرفی گردد. دغدغه ما در این رویدادها، رخدادهای نجومی نیست؛ بلکه در مورد فناوری های نجومی است به عنوان مثال در مورد فناوری های مربوط به ساخت تکنولوژی های فضایی، ماهواره ها یا باتری های خورشیدی و مباحث علمی به صورت کلی گفتگو گردد.

نوروز، با بیان اینکه در این رویدادها درصدد هستیم که فناوری های این حوزه تعریف گردد، ادامه داد: در حال حاضر بزرگترین مسائل این است که بیشتر برنامه های فراوریی، در زمینه موضوعات مربوط به پدیده های نجومی است و در زمینه های تکنولوژی های این حوزه صحبت نمی گردد و ما می خواهیم با حضور متخصصان، فناوری های حوزه نجوم و فضا را معرفی کنیم.

وی از رایزنی برای توسعه همکاری با سازمان فضایی جمهوری اسلامی ایران و رصدخانه جنوبی اروپا اطلاع داد و گفت: این همکاری ها در زمینه ساخت موسیقی های نجومی است.

آلبوم های رمزآلود نجومی

وی اولین فعالیت موسیقایی این گروه را با عنوان G.R.A.V.I.T.Y. یا جاذبه عنوان نمود و با بیان اینکه این محصول در قالب DVD فراوری شده است، گفت: ما در حال حاضر فقط نسخه Audio CD را به بازار عرضه نموده ایم، ضمن آنکه کلیه محصولات عرضه شده ما دارای ویدئو کلیپ نجومی است.

وی فراوری موسیقی برای پلانتاریوم (planetarium) یا آسمان نما را از دیگر زمینه های فعالیت این گروه عنوان نمود و گفت: ما در کنار فراوری آلبوم، برنامه هایی برای ساخت فیلم های مستند و ساخت موسیقی برای آنها در دستور کار داریم. این فیلم ها یا توسط تیم ما فراوری می گردد و یا از سوی سازمان های فضایی در اختیار ما قرار می گیرد.

این محقق با اشاره به تحصیل در رشته های فیزیک و مهندسی صدا و موسیقی، خاطر نشان کرد: تحصیلاتم در این رشته ها موجب شده است تا با محققان بین المللی ارتباطاتی داشته باشم و برای آنها آهنگ هایی با روینمودهای علمی فراوری کنم.

نوروز، دارا بودن جهان بینی در آهنگسازی را از الزامات این علم دانست و اضافه نمود: حوزه آهنگسازی، حوزه ای علمی و پیچیده است؛ از این رو آهنگسازان باید دارای جهان بینی باشند تا بتوانند پدیده ها را درک نمایند. در این صورت است که یک اثر فاخر فراوری می گردد و می تواند بر روی اجتماع تاثیرگذار باشد و روان و فکر سالم را در پی داشته باشد.

وی فراوری تک ترک های نجومی را از دیگر دستاوردهای این گروه نام برد و اضافه نمود: تک ترک های فراوری شده در وب سایت این گروه بارگذاری شده، ولی علی رغم اطلاع رسانی بسیار، دانلودهای ما در خارج بیشتر از داخل کشور است.

این آهنگساز و محقق با بیان اینکه تاکنون یک آلبوم موسیقی نجومی منتشر شده و آلبوم شماره 2 نیز در مراحل پایانی واقع شده است، اظهار کرد: سبک کار ما به این صورت است که برنامه 5 سال آینده را برنامه ریزی نموده ایم و بر روی تک تک موضوعات اعم از نام آلبوم، نام ترکها، محتوای آنها و حتی ارتباط موضوعی با آلبوم های قبلی و بعدی آن را در نظر گرفته ایم و تمامی این ها توسط تیم تخصصی ما برنامه ریزی شده است.

وی عنوان اولین آلبوم منتشر شده را G.R.A.V.I.T.Y. یا جاذبه ذکر کرد و ادامه داد: این آلبوم به گونه ای تهیه شده که مخاطب را درباره کیهان و نجوم وادار به تفکر می نماید، ضمن آنکه در هر آلبومی رازی نهفته است که باید مخاطبان آنها را بیابند.

به گفته مجری طرح، در آلبوم اول میان واژه های G.R.A.V.I.T.Y. نقطه گذاری شده که مخاطبان باید بر اساس آلبوم عرضه شده دلایل آن را بیابند و یا باید تا انتشار آلبوم های دیگر منتظر شوند تا به راز نام این آلبوم پی ببرند.

نوروز، همچنین از استفاده از صدای استفان هاوکینگ (فیزیکدان و مدیر تحقیقات مرکز کیهان شناسی نظری دانشگاه کمبریج) در اولین ترک آلبوم جاذبه به نام زندگی خورشید (Life of the sun) اطلاع داد و گفت: ما دومین گروه موسیقی مجوزدار در جهان هستیم که از صدای هاوکینگ در قالب آلبوم موسیقی استفاده کردیم.

وی همچنین فراوری موسیقی در قطعه پنجم آلبوم در زمینه انفجار هسته ای را از دیگر دستاوردهای این گروه نام برد و یادآور شد: در این ترک صدای اولین انفجار هسته ای بارگذاری شده و در آن با استفاده از کلیپی کل فرایند انفجارهای هسته ای جهان و پدیده همجوشی هسته ای را به صورت HD به نمایش درآوردیم.

نوروز، تک آهنگ The Universe (جهان) را از دیگر پروژه های این گروه نام برد و اظهار کرد: در این پروژه ما از شکل گیری کرات آغاز کردیم و تا انتهای جهان را در کلیپی در مدت زمان 9 دقیقه ای بازگو کردیم. این کلیپ از ماه آغاز نموده و وارد کهکشان ها، گازها و انتهای جهان می رسد. این تک آهنگ هنوز منتشر نشده است.

مطالعات گسترده برای فراوری آلبوم های موسیقی

این آهنگساز و محقق حوزه نجومی با بیان اینکه معمولا موسیقی دان های جهان با استفاده از یکسری نرم افزارها و کامپیوترهای بسیار قوی اقدام به آهنگسازی می نمایند، یادآور شد: این سبک آهنگسازی موجب می گردد که کیفیت آهنگ از یک سطح خاصی ارتقا نیابد و در مرحله ای توقف آهنگساز را در پی دارد و از سوی دیگر موسیقی دان ها احتیاج به سطحی از دانش دارند تا بتوانند از تجهیزات این حوزه بهره برداری نمایند.

وی بهره برداری بهینه از تجهیزات فناورانه به روز در صنعت صدا و حوزه موسیقی را از برنامه های اصلی این گروه موسیقی نام برد و یادآور شد: بر این اساس است که آلبوم های نجومی که ارائه شده، حاصل سال ها تحقیق و مطالعه بوده است و در نهایت محصولی به مخاطبان ارائه می گردد که در بالاترین کیفیت استانداردهای جهانی واقع شده است.

نوروز، برابر بودن نسخه اجرای زنده (Live) با نسخه Audio CD را از دیگر برنامه ریزی های این گروه موسیقی در حوزه نجوم ذکر کرد و یادآور شد: ما در اجرای آلبوم ها Playback نداریم و موسیقی که در اجرای زنده به مخاطبان عرضه می گردد با همان کیفیت Audio CD خواهد بود که در نوع خود نوعی نوآوری در این زمینه به شمار می رود.

وی با انتقاد نسبت به تهیه نسخه الکترونیکی از آلبوم ها، گفت: بعضی افراد از ما در مورد عدم ارائه نسخه الکترونیکی آلبوم منتشرشده انتقاد می نمایند و ما را محکوم به فنا شدن در بازار موسیقی می دانند، ولی باید بدانیم که برای تهیه نسخه الکترونیکی ضروری است که کیفیت آلبوم ها کاهش داده گردد و ما در قالب CD Audio بالاترین کیفیت را به مخاطبان ارائه می دهیم. در این زمینه باید فرهنگ سازی گردد که مخاطبان باید با بهترین و بالاترین کیفیت ممکن موسیقی را گوش نمایند.

به گفته وی، بزرگترین گروه های موسیقی جهان آلبوم های خود را در قالب Audio CD ارائه می دهند نه نسخه الکترونیکی.

تجهیزات حوزه موسیقی که در استودیوها خاک می خورند

نوروز با اشاره به شرایط استودیوهای ضبط موسیقی در کشور، اظهار کرد: کوشش زیادی کردیم تا با استودیوهای داخل کشور همکاری داشته باشیم، ولی مشاهده کردیم که گران ترین میزهای صدای دیجیتال و آنالوگ (میکسر) در استودیوهای کشور موجود است که بهترین استودیوهای جهان توانایی خرید این تجهیزات را ندارند، ولی به دلیل آنکه دانشی برای بهره برداری از این تجهیزات در کشور موجود نیست، متاسفانه در سال های متوالی این تجهیزات در گوشه این استودیوها خاک می خورند.

وی با بیان اینکه موسیقی هایی که در حال حاضر در کشور فراوری می شوند، به دلیل آنکه دانش فرآیند فراوری موسیقی با استفاده از تجهیزات پیشرفته موجود نیست، با استفاده از کامپیوتر است، گفت: موسیقی سازی احتیاج به توسعه کار گروهی، تیم سازی و تحقیق است تا در نهایت موسیقی فاخر فراوری گردد.

این آهنگساز و محقق حوزه موسیقی نجومی با اشاره به توسعه موسیقی در سایر کشورها، خاطر نشان کرد: در کشورهای دیگر شاهد هستیم که حتی نوازندگان خیابانی در بالاترین سطح نوازندگی می نمایند، ولی در ایران از نوازندگی تعبیر به نواختن ساز می گردد، در صورتی که ما باید دانش و علم نوازندگی را گسترش دهیم، شاید به همین دلیل است که کیفیت موسیقی از سطح خاصی بالاتر نمی رود.

برگزاری کنسرت نجومی

نوروز با اشاره به اهمیت دستاوردهای دانش پایه این گروه، شرح داد: فرض کنید که قرار است نمایشی از دستاوردهای علمی فضایی کشور را ارائه دهیم. در صورتی که این آثار با بالاترین کیفیت برای فیلم مستند استفاده گردد، تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت؛ با این اقدام، توانسته ایم با استفاده از راهکارهای فرهنگی توانمندی های کشور را عرضه کنیم.

وی از برگزاری کنسرت نجومی در آینده نزدیک اطلاع داد و گفت: در این کنسرت کوشش داریم تا با استفاده از مونیتورهای بزرگ و موسیقی نجومی فراوری شده، مسایل نجومی را به مخاطبان معرفی کنیم.

این فعال حوزه موسیقی علمی اظهار داشت: کلیه محصولات موسیقی ما دارای مجوز انتشار از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شماره واسپاری سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، شماره ثبت اثر ادبی و هنری، شماره جهانی قلم کالای تجاری، شماره کد ملی کالا و همچنین شماره کد رمز استاندارد بین المللی ضبط ها است.

صداهای تخیلی از زمین تا رسیدن به کهکشان ها

مصطفی طالبیان از دیگر آهنگسازان و محقق گروه موسیقی بیژن نوروز در گفت وگو با خبرنگاران، موسیقی را یک زبان بسیار قدیمی جهان توصیف کرد که از زمان یونان باستان که خط نت برای آن نوشته شد، مورد استفاده قرار می گرفته است و گفت: موسیقی فی نفسه کاربرد زیادی ندارد، ولی از موسیقی برای زیباتر کردن کلام می توان بهره برد، ضمن آنکه بهترین ابزار برای بیان احساسات است.

وی توصیف پدیده های طبیعی را از دیگر کاربردهای زبان موسیقی دانست و ادامه داد: با استفاده از این زبان دیگر احتیاج نیست که در فیلم های مستند نریتور پدیده هایی را برای مخاطبان بازگو کند.

طالبیان بین المللی بودن را از دیگر ویژگی های زبان موسیقی دانست و یادآور شد: این زبان برای همه موجودات زنده حتی برای گیاهان و حیوانات قابل درک است؛ از این رو ما با استفاده از دانش موسیقی و درک پدیده های علمی و با بهره مند شدن از ابزارهای موسیقی کوشش می کنیم که درباره پدیده های نجومی با مخاطبان ارتباط برقرار می کنیم.

این آهنگساز و محقق اضافه نمود: ما در این مطالعات در اصل احساسات و توصیف پدیده های نجومی را با این زبان بین المللی ارائه می دهیم و برای تحقق این هدف احتیاج به تجهیزاتی داشتیم؛ چراکه سازه های آکوستیک مانند پیانو و گیتار دارای صداهای خاصی هستند که در پروژه های ما که توصیف پدیده های نجومی است، زیاد کاربرد ندارد مگر در مواردی خاص.

وی با بیان اینکه ما برای اجرای این طرح احتیاجمند رسیدن به صداهای تخیلی بودیم، یادآور شد: این نوع صداها با استفاده از سازهای موجود امکان پذیر نبود؛ از این رو ما این احتیاج را به وسیله سازهای الکترونیکی رفع کردیم؛ چرا که این نوع تجهیزات از ساخت یک موج سینوسی بسیار ساده تا ساخت صداهای تخیلی ما را می توانست کمک کند.

این محقق حوزه موسیقی، خاطر نشان کرد: از این رو در آلبومی که ما عرضه کردیم صداها، صداهای مشخصی نیستند و با استفاده از تجهیزات زیادی فراوری شده اند.

وی اضافه نمود: در بسکمک از موارد ما از صداهای سازهای موجود بهره بردیم، ولی صدای آن را با دستگاه هایی تغییر می دهیم تا به نوای مورد احتیاج در آلبوم ها برسیم.

طالبیان تاکید نمود: انتخاب سازها و تجهیزات بر اساس نوع پدیده نجومی صورت می گیرد.

زیرنویس برای ویدئو:

اختر شناسان برای نخستین بار در تاریخ، تصویری از یک سیاه چاله را با دوربین تلسکوپ افق رویداد شکار کردند. این سیاه چاله 40 میلیارد کیلومتر قطر داشته و در یک کهکشان دور واقع شده است. اکنون انسان ها به لطف تلسکوپ افق رویداد قادر به دیدن نخستین تصویر از افقِ رویداد یک سیاه چاله که در 500 میلیون تریلیون کیلومتری کره زمین واقع شده است، هستند. این پدیده را از دریچه موسیقی بیژن نوروز گوش فرا دهید.