کاهش دمای کارت گرافیک

چرا برای کاهش دمای کارت گرافیک باید، سرعت فن را به صورت دستی تغییر دهیم؟

آیا می دانستید کارت گرافیک ها به گونه ای طراحی می شوند، که اگر قرار باشد دمایشان را زیر فشار سنگین کاهش پیدا کند، به جای فقط سریع تر شدن سرعت فن، از توانشان کاسته می شود؟ یعنی ترجیح شرکت های سازنده کارت گرافیک این است که این قطعه زیر فشار سنگین فشار زیادی به فن ها وارد نکند که در طول زمان فن ها از کار بیفتند. بلکه سعی می نمایند تعادل را بین افزایش سرعت فن و کاهش توان خود قطعه حفظ نمایند تا نتیجه مطلوب تری بگیرند.

این کار عالی است اما گاهی اوقات شما به تمام توان کارت گرافیک خود برای انجام یک کار احتیاج دارید و کاهش دمای آن به سودتان نخواهد بود. بنابراین اینجاست که کاهش دمای کارت گرافیک اهمیت پیدا می نماید و خوشبختانه امکان انجام این کار به صورت دستی وجود دارد تا کارت گرافیک بدون اینکه اصلا افت محسوسی از لحاظ توانایی پردازشی پیدا کند، دمایش کاهش پیدا کند. با کاهش دمای کارت، طول عمر آن هم افزایش پیدا می نماید چون داغی بیش از حد، به قطعات فشار زیادی وارد می نماید.

کارت گرافیک ها به صورت کلی خیلی به ندرت آنقدر داغ می شوند که احتیاج باشد فن با سرعت 100٪ بچرخد تا خنک نگهشان دارد. معمولا اینطور است که به صورت پیش فرض، وقتی فن به 80٪ سرعت خود دست پیدا می نماید، از توان کارت کاسته می شود تا سیستم در کنار عملکردی پایدار و خنک، صدای کمتری هم ایجاد کند.

کارت گرافیک هایی که از سه فن بهره می برند، غالبا وقتی زیر فشار سنگین قرار می گیرند و دمایشان افزایش پیدا می نماید، فن شان به سرعت بالا و صدای زیادی می شود. اما اگر از توان کارت کاسته شود، فن مجبور نیست با سرعت حداکثر بشود و در نتیجه صدای کمتری ایجاد می شود و کارت گرافیک هم به دمای ایده آل می رسد.

اما عاشقان بازی های کامپیوتری سنگین که تا فشار 100٪ را روی کارت گرافیک شان نبینند قانع نمی شوند، از این بابت که از توان کارتشان کاسته شود رضایت ندارند و نمی خواهند با رخ دادن چنین اتفاقی، با مشکلاتی نظیر افت فریم، لگ و… در بازی روبرو شوند. اینجاست که تغییر سرعت فن به صورت دستی می تواند بسیار مفید واقع شود. بدین ترتیب، گرافیک از تمام توانش استفاده می نماید و برای خنک شدن هم به قدرت فن هایش متکی خواهد بود، نه کاهش توان.

آیا فن کارت گرافیک باید تا 100٪ زیر فشار قرار بگیرد؟

اگر کارت گرافیک شما از فن بهره می برد، احتمالا دیده اید که زیر فشار سنگین چقدر با سرعت می چرخند. اینکه فن ها بچرخند و کارشان را به درستی انجام دهند خوب است اما اگر شرایط به گونه ای باشد که همواره با بالاترین سرعت بچرخند، قطعا زودتر از چیزی که انتظارش را داشته باشید، به خاتمه عمر خود می رسند.

البته تمام شدن طول عمر یک فن هم زمان زیادی می برد چون شرکت ها، به خصوص شرکت های معروف سازنده کارت گرافیک از قطعاتی در ساخت این فن ها استفاده می نمایند که تا سال ها بدون مشکل شما را همراهی می نمایند. اما با این حال، اگر افت عملکرد کارت در بازی ها برایتان خیلی مهم نیست، منطق حکم می نماید کاری نکنید که فن ها تا 100٪ توان خود را برای خنک سازی کارت استفاده نمایند.

در غیر این صورت نگران نباشید. گاهی اوقات روغن فن ها خشک می شود که به سادگی قابل تعمیر است، اما در بعضی از مواقع که خیلی هم نادر است و شاید بتوان گفت اصلا پیش نمی آید، موتور احتیاج به تعویض پیدا می نماید. هر مسئله ای که برای فن پیش بیاید، هزینه تعمیر و یا اصلا تعویض کل مجموعه آن هزینه بسیار کمتری روی دستتان می گذارد تا اینکه یک کارت گرافیک از کار افتاده به خاطر دمای زیاد روی دستتان بماند.

بنابراین اگر عملکرد پردازشی حداکثری را از کارت گرافیک خود می خواهید، پس باید بپذیرید شاید یک درصد بعد از گذشت چند سال، (5 سال یا بیشتر)، احتیاج باشد سیستم خنک نماینده کارت گرافیک خود را هم تغییر دهید و با صدای بالای فن ها بسازید.

چگونه می توان دمای کارت گرافیک را برای داشتن تجربه ای بهتر در بازی ها کاهش داد؟

برای اینکه بتوانید فن کارت گرافیک خود را به گونه ای تنظیم کنید که مطابق میل شما بچرخد، احتیاج به یک نرم افزار بسیار کاربردی و مجذوب کننده دارید که بتواند تعیینات کارت گرافیک تان را با تمام جزئیات به شما نمایش دهد و در عین حال امکان تغییر بخش های مختلف از جمله سرعت فن را هم داشته باشد.

قدم شماره 1: نصب اپلیکیشن های مورد احتیاج

MSI Afterburner برترین گزینه ای است که می توانیم به شما معرفی کنیم. HWinfo و Unigine Heaven هم دو برنامه دیگر هستند که در کنار نرم افزار msi به شما یاری می نمایند برترین نوع چرخش فن را برای کارت گرافیک خود پیدا کنید.

وقتی این سه اپلیکیشن را دانلود و روی سیستم خود نصب کردید، احتمالا اپلیکیشن MSI Afterburner با آنچه که در اسکرین شات های این مطلب می بینید متفاوت خواهد بود. طبیعی است چرا که این اپلیکیشن تم های مختلفی دارد و می توانید با ورود به تنظیمات، این تم را روی اپلیکیشن خود فعال کنید. برای اینکه این آموزش را به خوبی دنبال کنید، پیشنهاد می کنیم ابتدا وارد تنظیمات کلی اپلیکیشن شده و تم مشابه را انتخاب کنید.

برای این منظور روی آیکون چرخ دنده در اپ خود کلیک نموده و در قسمت User Interface، تم MSI Mystic Afterburner by skin by Derex Design را انتخاب و اپلیکیشن را دوباره اجرا کنید. مشابه بودن تم برنامه به شما یاری می نماید تا دستورالعمل ها را راحت تر دنبال کنید.

قدم شماره 2: بنچمارک و یافتن دمای کارت گرافیک

قبل از اینکه بتوانید دمای کارت گرافیک خود را با تغییر سرعت فن کاهش دهید، احتیاج است تا از 4 چیز آگاه شوید. این چهار مورد به توضیح زیر هستند:

• بیشترین دمای کارت گرافیک قبل از اینکه فن ها آغاز به کار نمایند.
• دمای بیکاری کارت
• دمای کارت زیر فشار 100 درصدی چرخش فن ها
• پایین ترین سرعت فن در دمای ایده آل

وقتی این چهار مورد را متوجه شدید، خیلی راحت تر می توانید تصمیم بگیرید فن را چگونه متناسب با احتیاج کارت خود تنظیم کنید. برای اجرای بنچمارکی که چهار مورد بالا را به شما اطلاع دهد، باید از اپلیکیشن Unigine Heaven بهره ببرید.

اپلیکیشن را در حالت پنجره یا windowed Mode اجرا کنید. بدین ترتیب شما می توانید کاملا دقیق به وسیله اپلیکیشن HWinfo64 دمای کارت گرافیک و به وسیله MSI Afterburner، سرعت چرخش فن را زیر نظر داشته باشید.

در اپلیکیشن MSI Afterburner، شما می توانید در قسمت مربوط به فن که سمت راست پایین قرار گرفته، روی آیکون A که در کنار آیکون انسان واقع شده است کلیک کنید تا بتوانید به صورت اتوماتیک، سرعت فن را با کشیدن اسلایدر به چپ و راست تغییر دهید. وقتی این کار را انجام دادید و فن را به سرعت مورد نظر رساندید، باید از بین سه گزینه پایین صفحه، روی آیکون دایره ای شکل که یک تیک درون آن واقع شده است کلیک کنید تا تنظیمات ذخیره شود.

با نگاهی به تصویر بالا، متوجه می شویم که کارت گرافیک مورد نظر وقتی سرعت فنش به 100٪ می رسد، به دمای 69.5 تا 70 درجه دست پیدا می نماید. بعلاوه این موضوع هم تعیین شده که برای حفظ شدن چنین دمایی، اصلا احتیاج نیست فن نهایت توان خود را به کار بگیرد؛ با 90٪ سرعت هم چنین دمایی حفظ می شود. حالا با این اطلاعات می توان چرخش فن ها را به گونه ای کنترل کرد که کارت گرافیک در برترین شرایط دمایی و پردازشی قرار بگیرد.

قدم شماره 3: ایجاد تنظیمات سفارشی برای فن ها به وسیله اپلیکیشن MSI Afterburner

در این مرحله باید سرعت چرخش فن ها را تنظیم کنید. کافی است به تنظیمات رفته و از بین گزینه های بالا، روی Fan کلیک کنید. اگر چرخش فن روی حالت اتوماتیک باشد، فقط یک گزینه می بینید؛ Enable user defined software automatic fan control که باید تیک آن را بزنید.

در پایین، یک منوی کشویی واقع شده است که در آن شما با دو گزینه روبرو می شوید؛ Default یا Custom. اولی یعنی پیش فرض و دومی یعنی سفارشی. باید منوی کشویی را کلیک نموده و آن را روی گزینه Custom قرار دهید تا بتوانید سرعت فن را تغییر دهید.

• در دمای 55 درجه، کارت گرافیک اندکی تحت فشار قرار می گیرد. پس در این حالت اجازه می دهیم فن با 40٪ توانش بچرخد.
• در دمای 60 درجه، کارت گرافیک زیر فشار سنگینی قرار می گیرد. بنابراین بهتر است سرعت چرخش فن روی 60٪ باشد.
• در دمای 65 درجه، فشار شدیدی روی کارت قرار می گیرد که سرعت فن باید روی 80٪ باشد.
• در دمای 70 درجه که کارت گرافیک فشار زیادی را تحمل می نماید، سرعت فن باید روی 90٪ تنظیم شود.

اگر با این کار دما پایین نیاید، مشکل از چیست؟

اگر تمام این کارها را انجام داده اید اما باز هم دما کاهش پیدا نمی نماید و کارت گرافیک زیر فشار سنگین بیش از حد داغ می نماید، قطعا باید خمیر سیلیکون آن را تغییر دهید. کارت گرافیک ها با خمیر سیلیکون شرکتی به راحتی تا 3 الی 5 سال شما را همراهی می نمایند اما بعد از این مدت و در بعضی مواقع حتی زودتر، احتیاج است تا خمیر سیلیکون را تعویض کنید.

اگر خودتان نمی توانید خمیر سیلیکون را تعویض کنید، حتما سیستم را نزد یک متخصص کامپیوتر ببرید تا این کار را بدون مشکل برایتان انجام دهد. توجه داشته باشید خرید خمیر سیلیکون مرغوب هم از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اگر با دقت انتخاب نشود، نه تنها سودی برایتان نخواهد داشت بلکه آسیب هم وارد می نماید.

بعلاوه فضای درون کیس هم باید آنقدر بزرگ و جادار باشد که دمای زیاد فراوری شده به وسیله قطعات مختلف سیستم به راحتی از آن خارج شود. اگر این اتفاق رخ ندهد و گرما درون سیستم باقی بماند، نه تنها کارت گرافیک بلکه سایر قطعات هم با افزایش دمای شدیدی همراه خواهند بود. پس حتما کیسی را انتخاب کنید که از سیستم تهویه خوب و فضای بزرگی برای گردش جریان هوا برخوردار باشد.

سخن خاتمهی

با ایجاد چرخش سفارشی برای فن، شما می توانید سرعت فن را به گونه ای تنظیم کنید که دمای کارت گرافیک هیچوقت از حالت عادی بیشتر نشود. از طرفی با این کار شاید فن ها زودتر از آنچه که شرکت سازنده تنظیم نموده فعال شوند و با سرعت بیشتری حرکت نمایند اما حقیقت این است که شما دیگر شاهد افت عملکرد پردازشی کارت گرافیک زیر فشار سنگین نخواهید بود و دما هم هیچوقت تا میزان ای که به سیستم آسیب وارد کند، افزایش نخواهد داشت.

منبع: MUO