با ضریب بتای سهام آشنا شوید - مجله همراهان

محمد اکبریان عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه شهید بهشتی در گفت وگو با خبرنگار بورس گروه اقتصادی خبرنگاران، در پاسخ به این پرسش که ضریب بتا (BETA COEFFICIENT) در بورس چیست؟، اعلام کرد: ضریب بتای (β) سهام یکی از مهم ترین ضرایب در خرید و فروش سهام است. حتما دیده اید که برخی از سهم ها، در روزهای مثبت بازار مثبت و در روزهای منفی، منفی هستند.اما سهم هایی هم هستند که عکس این رفتار را نشان می دهند. یعنی در روزهای منفی ، مثبت می شوند و در بازار مثبت، قیمتشان افت می نماید.

او اضافه کرد: این که یک سهم نسبت به بازار چه رفتاری داشته باشد، به ضریب بتای آن بستگی دارد. در واقع ضریب بتا شاخصی برای مقایسه عملکرد دو دارایی (یا یک دارایی و یک شاخص) با یکدیگر است.

بیشتر بخوانید

• آمادگی برای دریافت نظرات صاحب نظران درباره پیش نویس اولیه لایحه مدیریت تعارض منافع در بازار

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص کاربرد ضریب بتا گفت: در واقع ضریب بتا (β) برای ارزیابی ریسک و بازده یک سهم خاص یا سبدی از سهام در جریان حرکت کلی بازار است. بنابراین برای این که ریسک سرمایه گذاری را از حالت کیفی به کمی تبدیل کنیم، از ضریب بتا استفاده می کنیم. فرض کنید شاخص کل بورس را به اسم مبنای محاسبه در نظر گرفته باشیم. اگر ضریب بتا برای یک دارایی برابر با یک باشد، یعنی این دارایی دقیقا مشابه شاخص کل رفتار می نماید.

وی اضافه کرد: اما اگر ضریب بتا منفی یک باشد، یعنی سهم مورد نظر رفتاری عکس شاخص کل دارد. ضریب بتای بزرگ تر از یک می گوید که ارتباطی بین سهم و شاخص وجود دارد. اما شدت ارتباط شرایط متفاوتی دارد. یعنی با رشد شاخص، سهم یا صندوق مورد نظر بیشتر از شاخص کل رشد می نماید و در صورت افت شاخص، افت بیشتری را تجربه خواهد نمود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با نحوه محاسبه ضریب بتا توضیح داد: با استفاده از بازه های زمانی ساده (مثلا 90 روز کاری) می توانید کمیت بتا را محاسبه کنید. به این صورت که با محاسبه کواریانس بین بازده سهام و بازده بازار و یا واریانس بازده های بازار، این ضریب محاسبه می گردد.

اکبریان در رابطه با نحوه دسترسی به این متغییر و استفاده از آن گفت: در ایران نسبت به ضریب بتا کم توجهی می گردد. مثلا سایتی وجود ندارد (یا من نمی شناسم) که بتای سهم ها را به صورت روزانه گزارش کند. البته ضریب بتا صندوق های سرمایه گذاری بورسی در حال حاضر در سایت قدیمی مرکز پردازش اطلاعات اقتصادی ایران به آدرس https://old.fipiran.ir محاسبه و منتشر می گردد.