لب شکری چیست و آیا این عارضه درمان می گردد؟ - مجله همراهان

از پروفایل ما وبلاگ بخار دیدن نمایید.

خبرنگاران | سرویس مادر و کودک - لب شکری نام دیگر عارضه شکاف لب بالا و یا شکاف کام (شکاف در سقف دهان) است. شکاف لب و شکاف کام هنگامی که ساختار های صورت جنین به طور کامل بسته نمی گردد، ایجاد می گردد. شکاف لب و شکاف کام یکی از شایع ترین نقص های نوزادان در هنگام تولد است. دلیل ایجاد شکاف کام مسائل وراثتی و یا سندرم است. تولد یک نوزاد لب شکری برای پدر و مادر ناراحت نماینده است، اما بهتر است بدانید که شکاف لب و شکاف کام قابل ترمیم است. در بیشتر نوزادان، با انجام یک سری جراحی می توان عملکرد طبیعی لب و دهان را بازگرداند و ظاهر طبیعی را با حداقل زخم ایجاد کرد.

علائم نوزاد لب شکری

پس از تولد نوزاد، یک تقسیم (شکاف) در لب یا کام قابل مشاهده است. شکاف لب و شکاف کام ممکن است به صورت های زیر باشد:

• شکاف در لب و سقف دهان (کام) که بر روی یک یا هر دو طرف صورت دیده می گردد.
• یک شکاف کوچک در لب و یا گسترش شکاف از لب به لثه بالا تا پایین بینی.
• یک شکاف در سقف دهان که روی صورت نوزاد معین نیست.

در موارد نادر، شکاف تنها در عضلات کام نرم (submucous)، که در عقب دهان هستند رخ می دهد. این نوع شکاف اغلب در هنگام تولد مورد توجه قرار نمی گیرد و ممکن است تا زمانی که علائم مشاهده نگردد تشخیص داده نگردد. علائم و نشانه های شکاف کام نرم submucous ممکن است شامل:

• مشکل تغذیه
• مشکل بلعیدن، همراه بیرون آمدن مواد غذایی و مایعات از بینی
• صدای تو دماغی
• عفونت مزمن گوش

لب شکری و شکاف کام معمولا در هنگام تولد مورد توجه پزشک بچه ها در بیمارستان قرار می گیرد و فرآیند درمان همان زمان شروع می گردد. اما اگر کودک شما دارای علائم و نشانه های شکاف کام نرم submucous بود، یک وقت دیدار با پزشک متخصص تنظیم کنید.

علل بروز لب شکری در نوزادان

در صورتی که بافت صورت و دهان نوزاد به درستی تشکیل نگردد، شکاف لب و شکاف کام رخ می دهد. به طور معمول، بافت هایی که لب و کام را تشکیل می دهند، در ماه های دوم و سوم بارداری با هم ترکیب می شوند و فرم می گیرند. اما در نوزادانی که دارای شکاف لب و شکاف کام هستند، این همجوشی هرگز اتفاق نمی افتد و یا فقط به صورت جزئی اتفاق می افتد و فضایی در این بین باز می ماند (شکاف).

محققان بر این باورند که بیشتر موارد شکاف لب و شکاف کام به دلیل تعامل عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می گردد. در بسیاری از نوزادان علت قطعی بروز لب شکری معین نشده است. مادر یا پدر می تواند ژن هایی را که باعث شکاف لب و شکاف کام می شوند، به نوزاد انتقال دهد. شکاف کام هم چنین ممکن است به عنوان یکی از نشانه های یک سندرم ژنتیکی در نوزاد بروز کند. در بعضی موارد، نوزادان یک ژن را به ارث می برند که باعث می گردد شکاف بزرگتری داشته باشند و یا یک عامل محیطی باعث می گردد شکاف رخ دهد.

معرفی عوامل خطرساز

چندین عامل ممکن است احتمال ایجاد شکاف لب و شکاف کام را افزایش دهد:

• سابقه خانوادگی: والدین با سابقه خانوادگی شکاف لب و یا شکاف کام بیشتر از دیگران با خطر داشتن یک نوزاد لب شکری رو به رو هستند.
• قرار دریافت در معرض مواد خاص در دوران بارداری: شکاف لب در نوزاد زنان بارداری که سیگار می کشند، الکل مصرف نموده یا دارو های خاصی را دریافت می نمایند، بیشتر دیده شده است. سیگار کشیدن در دوران بارداری احتمال ایجاد شکاف کام را افزایش می دهد.
• دیابت: بعضی شواهد وجود دارد که نشان می دهد زنان مبتلا به دیابت قبل از بارداری احتمال بیشتری برای داشتن نوزاد با شکاف لب یا شکاف کام را دارند.
• چاق شدن در دوران بارداری: شواهدی وجود دارد که نوزادان به دنیا آمده در زنان چاق بیشتر در معرض ابتلا به عارضه لب شکری هستند.

نکته مهم: بر اساس داده های آماری مردان بیشتر به شکاف لب و زنان به شکاف کام بدون شکاف لب مبتلا می شوند.

عوارض جانبی لب شکری

بچه ها با شکاف لب و شکاف کام، بسته به نوع و شدت شکاف، با چالش های متفاوتی روبرو می شوند.

• مشکل تغذیه: اولین نگرانی والدین و پزشکان پس از تولد نوزاد لب شکری، تغذیه است. در حالی که بیشتر نوزادان مبتلا به شکاف لب می توانند از پستان مادر تغذیه نمایند، اما برای نوزادان مبتلا به شکاف کام مکیدن سخت است.
• مسائل شنوایی: عفونت گوش و کاهش شنوایی از عوارض جانبی نوزادان با شکاف کام است.
• مسائل دندانپزشکی: اگر شکاف تا لثه بالا گسترش یافته باشد، رشد دندان ها تحت تاثیر قرار می گیرند.
• مسائل گفتاری: از آنجا که کام برای تشکیل صدا ها استفاده می گردد، رشد گفتاری کودک مبتلا به شکاف کام با مشکل روبرو شده و صدایش گرفته و تو دماغی می گردد.
• چالش های اجتماعی: بچه ها مبتلا به شکاف لب یا شکاف کام، به دلیل تفاوت ظاهری با مسائل اجتماعی، عاطفی و رفتاری روبرو می شوند که استرس شدیدی را به آن ها اعمال می نماید.

پیشگیری از بروز عارضه لب شکری

پس از اینکه یک کودک با شکاف لب یا شکاف کام به دنیا آمد، والدین نسبت به داشتن فرزند دیگری با همان شرایط بسیار نگران می شوند. در حالی که بسیاری از موارد شکاف لب و شکاف را نمی توان پیشگیری کرد، اما موارد زیر را برای کاهش خطر در نظر بگیرید:

• نزد مشاور ژنتیک بروید: اگر سابقه خانوادگی شکاف لب و شکاف کام دارید، قبل از اینکه باردار شوید، به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است شما را به یک مشاور ژنتیکی هدایت کند که می تواند به شما یاری کند تا خطر ابتلای فرزندان به شکاف لب و شکاف کام را مشخص کنید.
• ویتامین های دوران بارداری را جدی بگیرید: اگر در حال برنامه ریزی برای باردار شدن در آینده نزدیک هستید، از پزشک خود بخواهید ویتامین های دوران بارداری را برای شما تجویز کند.
• از تنباکو یا الکل استفاده نکنید: استفاده از الکل یا تنباکو در دوران بارداری، خطر ابتلای نوزاد به این نقص مادرزادی را افزایش می دهد.

برگرفته از: mayoclinic