بیماری های مربوط به تیرویید

به گزارش مجله همراهان، گرچه بیش از یک قرن است که می توان اختلال های تیرویید را تشخیص داد و درمان کرد ولی چندین دهه است که آزمون هایی برای کشف این اختلال ها ابداع شده اند. پزشکان تشخیص این اختلال ها را سخت می دانند زیرا نشانه های آن ها را می توان به

بیماری های مربوط به تیرویید

ترجمه: حمید وثیق زاده انصاری

منبع:راسخون

گرچه بیش از یک قرن است که می توان اختلال های تیرویید را تشخیص داد و درمان کرد ولی چندین دهه است که آزمون هایی برای کشف این اختلال ها ابداع شده اند. پزشکان تشخیص این اختلال ها را سخت می دانند زیرا نشانه های آن ها را می توان به بیماری های دیگر هم نسبت داد. بیش از هفت میلیون امریکایی با اختلال های تیرویید دست به گریبان اند و بیش از یک میلیون نفر از آن ها به بیماری گرِیوز مبتلا هستند. پزشکان علت این بیماری را نمی دانند، و هم نمی دانند که چرا اختلال های مختلف تیرویید، زنان را تقریباً پنج برابر بیش از مردان مبتلا می کند. برآورد شده است که بیش از سه میلیون امریکایی دیگر هم اختلال تیرویید دارند ولی به علت ناآشنایی با نشانه های بیماری به اختلال خود پی نمی برند و این امر هنگامی اهمیت پیدا می کند که بدانیم که اختلال های کشف نشده ممکن است به اختلال یادگیری در مدرسه و یا اختلال در انجام وظایف در محیط کار بیانجامد. انجمن تیرویید امریکا بیان نمود که بیش ترِ مواردِ کشف نشده به زنان و مردانِ بیش از شصت ساله مربوط می گردد.

نشانه های اختلال تیرویید متنوع هستند، ولی در برخی انواعِ پرکاری تیرویید، افراد مبتلا لاغر می شوند و ممکن است دست خوش اختلال چشم هم بشوند. درمان اختلال های تیرویید عموماً آسان است. بر حسب نوع بیماری، این اختلال ها را می توان با دارو، با برداشتن غده، یا با غیرفعال کردن آن درمان کرد. موارد شدید بیماری اگر درمان نشوند ممکن است کشنده باشند. اختلال های تیرویید عبارت است از افزایش یا کاهش تولید هورمون هایی که به تنظیم سوخت و ساز (متابولیسم) بدن یا به آهنگ سوختن کربوهیدرات ها، پروتئین ها، و چربی ها در بدن کمک می کنند. از این رو، نشانه های بیماری هم بسته به پرکاری یا کم کاری تیرویید عموماً سرعت یا کندی سوخت و ساز را منعکس می کنند. فرد مبتلا به اختلال تیرویید ممکن است به نوسان های عاطفی، فراموشی، افسردگی، و دیگر نشانه های روانی هم دچار گردد. بیماری گرِیوز و برخی دیگر از اختلال های تیرویید بیش تر جنبه خانوادگی دارند هرچند الگوی وراثت آن ها چندان واضح نیست. اختلال ها در هر سنی ممکن است پیش آیند. کم کاری تیرویید در کودک نوزاد سبب کندذهنی می گردد مگر این که در چند هفته اول زندگی به سرعت درمان گردد. از این رو در دهه های اخیر، همه نوزادان را از لحاظ کارکرد تیرویید در بیمارستان های امریکا مورد آزمایش قرار می دهند.

بیماری گرِیوز شایع ترین نوع پُرکاری تیرویید است. پرکاری تیرویید ممکن است سبب خستگی، تکرر دفع مدفوع و شل بودن آن، و کاهش وزن حتی با اشتهای عادی یا برتری اشتها گردد. پرکاری هم چنین ممکن است سبب گردد که فرد در دمای معمولی اتاق احساس گرما کند. قلب ممکن است به طور غیرعادی تند بزند و احساس تپش به بیمار دست دهد، و چه بسا نظم ضربان قلب به نحو خطرناکی نامنظم گردد. ممکن است در انگشتان و زبان، رعشه های خفیف پدید آیند. شدیدترین شکلِ پرکار تیرویید، توفان تیرویید نام گرفته است. این حالت ممکن است در جریان بیماری دیگری که به اختلال تیرویید ربطی ندارد برانگیخته گردد و دمای بدن را تا حدِ چهل و نیم درجه سانتیگراد زیاد کند. در این حال، قلب ممکن است ناگهان تا صد و پنجاه بار یا بیش تر در دقیقه بزند و سرسام، اغما، و مرگ ناگهانی پیش آید. امروزه چون مراقبت از تیرویید پیش رفت کرده است و پزشکان می توانند توفان تیرویید را خیلی زود تشخیص دهند، فوریت ها به ندرت اتفاق می افتند.

بیش از پنج میلیون امریکایی، یعنی بیش از دو برابرِ تعداد کسانی که مبتلا به پرکاری تیرویید هستند دچارِ کم کاری تیرویید هستند. کم کاری تیرویید سبب رخوت، ضعف، افزایش وزن، و یبوست می گردد. کم کاری تیرویید هم چنین ممکن است باعث گرفتگی صدا گردد و خاتمه به نقص شنوایی منجر گردد. افراد مبتلا به کم کاری تیرویید ممکن است در دمای اتاق احساس لرز کنند. پوست آن ها غالباً خشک و پوسته ریز است. در این افراد، ریزش مو شایع است. پزشکِ دقیق در حاشیه خارجی ابروهای آن ها که در آن جا ریزش بارزتر است دنبال چنین عارضه ای می گردد. در زنان، کم کاری تیرویید ممکن است به خون ریزیِ سنگینِ قاعدگی بیانجامد.

چه بسا که برخی زنان با تنگ شدن گردن بندی که زمانی شل و آزاد دور گردنشان آویزان بوده است به پزشک مراجعه کنند. در این صورت معمولاً پزشکان انگشتان خود را روی نای، بین سیب آدم و استخوان چنبر (ترقوه) قرار می دهند تا بزرگی غده را کشف کنند. چون کم کاری تیرویید به برتری کلسترول منجر می گردد متخصصان پیشنهاد می کنند که افرادی که دچار برتری کلسترول هستند از لحاظِ کارکرد تیرویید آزمون شوند تا معلوم گردد که آیا منشأ برتری کلسترول کم کاری تیرویید است یا نه.

تشخیص اختلال تیرویید به دلایل بسکمک سخت است. برای مثال، به قول دکتر لویس بریورمن از دانشکده پزشکی دانشگاه ماساچوست و رئیس سابق انجمن تیرویید امریکا، فراموشی و افسردگی ناشی از اختلال تیرویید را می توان به آسانی به پیری زودرس نسبت داد. پزشکان ممکن است در تشخیص علت رعشه، حالت عصبی و ضعف، پرکاری تیرویید را ندیده بگیرند، زیرا این حالت ها در نزد سال خوردگان شایع هستند. هم چنین تغییرات رفتاری را می توان به اختلال های روان نسبت داد، یا کاهش وزن و بی نظمی های روده ممکن است به خطا پزشکان را نسبت به سرطان یا چیز دیگر به شک اندازد. به علاوه، نشانه های اختلال ممکن است با چنان کندی ظاهر شوند که خود افراد آن ها را طبیعی تلقی کنند و پزشک به فکر معاینه تیرویید نیافتد.

تشخیص بیماری گرِیوز هم می تواند سخت باشد زیرا نشانه های چشمی ممکن است قبل یا بعد از آن که کارکرد تیرویید دچار اختلال گردد نمایان گردد. این بیماری یکی از اختلال های متعدد خود ایمنی است که در طی آن ها دستگاه دفاعی بدن به اعضای خود بدن حمله می کند. در بیماری گرِیوز، پادتن ها به تیرویید حمله ور می شوند و تیرویید را به تولید مفرط هورمون های تیرویید وادار می کنند. تصور می رود که اختلال های چشمی در پرکاری تیرویید، ناشی از تشکیل پادتن هایی برضد اجزای مختلف ماهیچه ها، چربی، و بافت لیفی واقع در پشت چشم باشند. ضخامت این بافت ها سبب بیرون زدن چشم ها می گردد. ماهیچه هایی که حرکت چشم را تنظیم می کنند ممکن است فلج شوند و سبب دوبینی گردند یا باعث شوند که فرد بیمار گشاده چشم به نظر برسد. در انواع دیگرِ پرکاریِ تیرویید، اختلال های چشمی مشاهده نمی شوند، و این حاکی از این است که این اختلال ها تنها ناشی از برتری هورمون ها نیستند.

شایع ترین علت کم کاری تیرویید، اختلال خود ایمنیِ دیگری به نام هاشیموتو است که تیرویید را دچار التهاب مزمن می کند. مبتلایان به بیماری هاشیموتو و گریوز به اختلال های خودایمنی دیگری مانند دیابت، کم خونی وخیم، و پیسی مبتلا هستند، و این بیماری اخیر حالتی است که در طی آن فقدان ملاتین، رنگیزه ای که به پوست رنگ می بخشد، سبب پیدایی نقاطی بی رنگیزه و کژنه ها (وصله ها)ی سفید زال مانند می گردد.

پزشکان غالباً سفید شدنِ زودرس مو را هشداری برای پیدایش بیماری خود ایمنی تیرویید در سال های بعدی عمر تلقی می کنند. بسکمک از پزشکان برای مشخص چگونگی کارکرد تیرویید، آزمون تازه و بسیار حساسی را به کار می برند. این آزمون مقدار هورمون تحریک کننده تیرویید را که در غده هیپوفیز در مغز تولید می گردد مقدار می گیرد. هورمون تحریک کننده تیرویید سبب می گردد که تیرویید ید موجود در خون را برای ساختن هورمون های معروف به تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) به دام اندازد.

تولید هورمون تیرویید پیوسته با مکانیسم پس خوراندی تنظیم می گردد. کمبود مقدار هورمون های تیروییدی در خون به هیپوفیز علامت می دهد که هورمونِ تحریک کننده بیش تری تولید کند. زیاد بودنِ مقدار هورمون های تیرویید سبب می گردد که هیپوفیز، هورمونِ تحریک کننده کم تر و درنتیجه تیرویید هم T3 و T4 کم تری تولید کند. T4 حاوی چهار مولکول ید و T3 حاوی سه مولکول ید است. در حالت عادی هشتاد درصدِ T3 موجود در خون از T4 در کبد، کلیه ها، و بافت های دیگر تولید می گردد. T3 هورمونی است که با تأثیر بر سوخت و ساز کربوهیدرات ها، پروتئین ها، و چربی ها، بی اغراق، بر کارکرد هر سلولی در بدن اثر می گذارد. دکتر لئونارد وارتوفسکی، دبیر سابق انجمن تیرویید امریکا، می گوید که توصیه او برای افرادی که مشکوک به اختلال تیرویید هستند این است که از پزشک خود بخواهند از آزمونی که هورمون تحریک کننده تیرویید را مقدار می گیرد استفاده کنند.

منبع: راسخون
انتشار: 20 مهر 1400 بروزرسانی: 20 مهر 1400 گردآورنده: hmvd.ir شناسه مطلب: 1857

به "بیماری های مربوط به تیرویید" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "بیماری های مربوط به تیرویید"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید