چرا انگلیس از عذرخواهی حرف می زند؟ - مجله همراهان

برای دیدن بریتانیای کبیر با تور انگلیس همراه باشید.

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرنگاران، 61سال طول کشیده تا انگلیسی ها یادشان بیفتد باید از ایران عذرخواهی نمایند؛ از کودتای 28 مرداد 32 تا کنون چندین سند رسمی که مشارکت انگلیسی ها در این کودتا را اثبات می کرد منتشر شده است، آخرین شان همین چند هفته پیش بود. حالا کمیته روابط خارجی مجلس انگلیس در گزارشی گفته باید به خاطر مشارکت در کودتای 28 مرداد 1332 دولت این کشور از ایران عذرخواهی کند. پاییز سال گذشته جک استراو وزیرخارجه اسبق انگلیس صراحتا کودتای 28 مرداد را دخالت آشکار در امور داخلی ایران خواند و 3 روز پیش هم مجلس این کشور گزارشی داده و در آن خواهان عذرخواهی از ایران شده است. با تاکید بر این که نفس این اتفاق یعنی این که بالاخره انگلیسی ها رسما تبعات یکی از اقدامات خود علیه ایران را پذیرفته و اذعان نموده اند که در امور داخلی ایران دخالت نموده و با کودتا دولت قانونی دکتر مصدق را سرنگون نموده و به خاطر آن باید عذرخواهی نمایند اتفاق خوبی است اما سوال این است که چرا انگلیسی ها حالا، 61 سال پس از آن که رابرت چارلز زنر عضو سابق سازمان های اطلاعاتی بریتانیا یکی از صحنه گردانان کودتای 28 مرداد بود این تصمیم را گرفته اند؟ اگرچه حافظه تاریخی مردم ایران هرگز نقش انگلیسی ها در قتل امیرکبیر، تحولات مربوط به ملی شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد و بازگشت مجدد محمدرضا شاه به قدرت، حمایت از صدام در جنگ تحمیلی 8 ساله، میدان داری در تحریم ها علیه ایران به بهانه موضوع هسته ای همگام با آمریکایی ها و ... را هرگز فراموش نمی کند اما گزارش اخیر مجلس انگلیس را باید از 2 منظر مورد توجه قرار داد.

نخستین نکته ای که در این گزارش به چشم می خورد تاکید مجلس انگلیس بر نفس داشتن ارتباط با ایران است. به این بخش از گزارش دقت کنید: فقدان روابط دیپلماتیک با ایران به توانایی انگلیس در شکل دادن به تحولات، جمع آوری اطلاعات و ایجاد روابط شخصی لطمه زده است... ایران کشوری باثبات است در منطقه ای که کشورهای اطرافش به هیچ وجه امنیت سرمایه گذاری ندارند. آن هم در غرب آسیا که به سبب جمعیت زیاد آن یکی از مهم ترین بازارهای مصرف در دنیا است و سرمایه گذاری در آن به سبب نزدیکی به بازار مصرف به سرعت می تواند به سوددهی برسد. فارغ از این، حضور در ایران باعث می گردد تا انگلیسی ها اطلاعات واقعی تری از تحولات میدانی منطقه داشته باشند. هرچند این بخش شاید کارکردش برای انگلیسی ها بیشتر از بخش اول یعنی حضور تجاری و اقتصادی باشد.

نکته دوم و البته مهم تری که در گزارش نمایندگان مجلس انگلیس به آن اشاره شده این است که: ... ما متوجه شدیم که نبود روابط دیپلماتیک میان ایران و انگلیس برای یک مدت طولانی سبب شده تا این کشور کمتر از گذشته در ایران مورد توجه قرار گیرد و دیگر کشورها انتخاب های بهتری برای شریک شدن با ایران در روابط بین المللی شان باشند... واقعیت این است که جرج کرزن هم وقتی در اوایل قرن بیستم به شدت به دنبال تقسیم ایران میان روسیه و انگلیس بود از همین اتفاق می ترسید. او آن روز می ترسید بقیه از ایران استفاده نمایند. به همین دلیل قرارداد 1919 را پایه گذاری کرد تا مستشاران انگلیسی با امضای وثوق الدوله همه کاره امور کشوری و لشکری و اقتصادی ایران شوند. حالا اما شرایط تغییر نموده است. اگر آن روزها دولتمردان انگلیسی مدام در تلگراف های شان از دهلی و تهران و ... به لندن درباره نفوذ احتاقتصادی روسیه در ایران ابراز نگرانی می کردند و به دنبال آن بودند که خودشان قدرت را در دست داشته باشند، حالا اما شرایط کنونی آن ها را وادار نموده تا درباره یک ایران جدید و قدرتمند در منطقه تصمیم جدید بگیرند. همان چیزی که در سند راهبرد اتحادیه اروپا در قبال ایران که 3 ماه پیش منتشر شد نیز آمده بود و این اتحادیه صراحتا ضمن پذیرش قدرت منطقه ای ایران راهبرد خود در قبال ایران را مستقل از شرکایش توصیف نموده بود. انگلیسی ها به خوبی می دانند که موقعیت استراتژیک و قدرت روزافزون منطقه ای ایران در غرب آسیا چیزی نیست که بتوانند از آن به سادگی بگذرند. شنمایندگی قدرت در کشورهای منطقه آن ها را به سمت یک نظام باثبات سوق داده است که نقش مشخص نماینده اش را پیش از این در افغانستان و عراق دهه گذشته و سوریه و عراق این روزها به خوبی درک نموده اند.

وقتی 2 روز پیش ویلیام هیگ وزیرخارجه سابق انگلیس ناگهان تغییر کرد و جای خود را به فیلیپ هاموند وزیردفاع سابق داد، بعضی در حزب کارگر جا خوردند و گفتند قرار نبود او تغییر کند اما با کنار هم قرار دادن این اتفاق ها و گزارش مجلس انگلیس می توان این طور گفت که یک فرد نظامی که سال ها درباره قدرت های غرب آسیا مطالعه نموده و با انواع اطلاعات واقعی روبه رو بوده هم منطقه را خوب می شناسد و هم به قدرت ایران به خوبی واقف است. آن ها هم در عراق منافع دارند و هم در افغانستان و هم در خلیج فارس و طبیعی است که ضعف ارتباط با یک کشور قدرتمند در این منطقه به نفع انگلیسی ها نیست. عذرخواهی انگلیسی ها از ایران البته اگر از این گزارش های مکتوب خارج گردد و در مقام عمل هم اتفاق بیفتد برای آن ها هزینه بالایی خواهد داشت اما در مقابل این هزینه بالا این فرصت را خواهند داشت که مورد توجه ایران قرار گیرند واین شرایط برای آن ها آنقدر ارزش دارد که چنان هزینه ای بنمایند.

منبع:روزنامه خراسان

خبرنگاران: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای بازنشر می گردد.