چه موقع باید به روان درمانگر مراجعه کنیم؟ - مجله همراهان

همه ما در برهه ای از زندگی خود دچار استرس، اضطراب، نوسانات خلقی و سایر ناراحتی های عاطفی شده ایم که ممکن است به دلایل مختلفی مانند شکست کاری، مسائل اقتصادی، روابط ناموفق، از دست دادن عزیزان یا دلایل دیگری از این دست باشد. در بیشتر این موقعیت ها، در نهایت می توانیم مسائل را سر و سامان داده و به جریان زندگی عادی برگردیم. اما گاهی هم ممکن است برای انجام این کار به یاری تخصصی نیاز داشته باشیم.

در این راهنما از خبرنگاران مگ معیارها و دلایل متدوال برای مراجعه به روان درمانگر را مورد آنالیز قرار می دهیم. با ما همراه باشید.

خدمات مربوط به سلامت روان و دریافت یاری تخصصی از روان درمانگر

شاید احساس غم و اندوه یا تهی بودن داشته باشید و نتوانید از آن احساس خلاص شوید. یا شاید شما متوجه وجود برخی از الگوهای منفی در سبک زندگی خود شده اید که به نظر می رسد روی تمام ابعاد زندگی شما سایه انداخته است. گاهی اوقات علائم پریشانی ذهنی یا عاطفی آشکار است. اما در زمان های دیگر، تشخیص آن ها دشوارتر است.

بیشتر افراد می توانند حداقل در برخی از مراحل زندگی خود از خدمات سلامت روان بهره مند می شوند. برخی اوقات نشانه های بیماری یا اختلال واضح هستند، اما در برخی مواقع دیگر ممکن است همه چیز مبهم باشد و شما نمی توانید بفهمید که مشکل چیست. بنابراین شما تمام انرژی خودتان را می گذارید و سعی می کنید زندگی پرمشغله خود را حفظ کنید تا زمانی که همه چیز غیرقابل کنترل گردد. قبل از رسیدن به این مرحله، نشانه هایی وجود دارد که به شما می گوید به یک روان درمانگر نیاز دارید.

همه انسان ها در زندگی خود با چالش های روحی و روانی روبرو می شوند. دلایل زیادی برای این مساله وجود دارد، از جمله استرس زیاد در محل کار، مسائل اقتصادی، غم و اندوه، مسائل ارتباطی و فشارهای مختلف دیگر که ناشی از ترکیبی از عوامل شخصی و اجتماعی است.

گاهی اوقات، افراد می توانند این مسائل را به تنهایی یا با یاری شبکه پشتیبانی موجود خود مدیریت نمایند. با این حال، مواردی وجود دارد که در مورد آن ها شخص واقعاً بهتر است که با شخصی خارج از حلقه ارتباطی معمول خود صحبت کند.

افرادی که احساس می نمایند در مورد مسائل روحی و روانی خود به یاری و پشتیبانی حرفه ای نیاز دارند، خواه برای درمان ضایعه های روانی عظیم یا صرفاً برای مسائل فکری زندگی روزمره، اغلب می توانند این یاری و پشتیبانی حرفه ای را به وسیله یک روان درمانگر دریافت نمایند. باید به خاطر داشته باشید که مراجعه به روان درمانگر نه باعث شرمساری است و نه نشانه تسلیم شدن.

با این حال، نکته مهم این است که فرد با دیدن این نشانه های روحی رفتاری حتماً باید اقدام کند و نباید از خاطر ببرد که هیچ کس قرار نیست به تنهایی با سختی ها و مسائل زندگی روبرو گردد و همواره و در هر موقعیتی افرادی برای یاری ما وجود دارند.

علائمی که به شما می گویند به یک روان درمانگر نیاز دارید

حقیقت این است که هر انسانی می تواند از مزایای روان درمانی بهره مند گردد. و برای مراجعه به یک روان درمانگر لزوماً نیازی نیست که حتماً دچار توهم شده باشید یا به خودکشی فکر نموده باشید. زندگی روزمره همه ما ابعاد و مسائل متنوعی دارد که برای مدیریت بهتر آن ها، یک روان درمانگر می تواند به ما یاری کند.

در حقیقت، بهتر است قبل از اینکه مسائل غیر قابل کنترل گردد، درمان را آغاز کنید.

انجمن روانشناسی آمریکا (APA) برای معین اینکه آیا یک فرد به روان درمانی نیاز دارد یا نه، پیشنهاد می نماید این سؤالات از فرد پرسیده گردد:

• آیا مسأله ای که با آن روبرو هستید کیفیت زندگی شما را مختل می نماید؟
• آیا برای کنار آمدن با این مسأله، ملزم به تغییر در فعالیت های روزمره خود هستید؟
• آیا این مسأله تأثیر مخربی روی روابط، کار یا تحصیلتان داشته است؟

موسسه ملی بهداشت روان آمریکا (NIMH) خاطرنشان می نماید که علائم دیگر عبارت اند از:

• تغییر در برنامه خواب
• غم و اندوهی غالب که از بین نمی رود.
• نگرانی بیش از حد
• مشکل در تمرکز
• رفتارهای خود تخریبی، مانند نوشیدن زیاد الکل

علاوه بر این ها حتی اگر شخصی صرفاً درگیری ها و مشغله هایی شخصی داشته باشد که تمایل ندارد در مورد آن ها با خانواده یا دوستان خود صحبت کند، مراجعه به یک روان درمانگر و مطرح کردن این مسائل با او می تواند یک گزینه عالی باشد.

شیوه های مختلف روان درمانی برای مسائل مختلف

روان درمانی شیوه های مختلفی دارد. بسته به نوع مشکل، دغدغه ها و سلیقه شخصی فرد، ممکن است برای فرد یک روش نسبت به شیوه های دیگر مناسب تر باشد. هزینه و طول مدت درمان نیز می تواند در انتخاب راه حل درمانی مناسب تأثیرگذار باشد.

روینمودهای متداول عبارت اند از:

درمان شناختی رفتاری

تحقیقات نشان داده است که درمان شناختی رفتاری برای افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب و سایر مسائل و اختلالات روحی روانی با درجات مختلف مؤثر است. تمرکز درمان شناختی رفتاری بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری ناهنجار است.

درمان بین فردی

این روش درمانی، که روان درمانگران معمولاً از آن برای یاری به افرادی که دچار افسردگی هستند استفاده می نمایند، روی یاری به افراد برای درک و بهبود نحوه تعامل آن ها با سایر افراد متمرکز است.

حساسیت زدایی به وسیله حرکات چشم و پردازش مجدد

در روش حساسیت زدایی به وسیله حرکات چشم و پردازش مجدد از فرد خواسته می گردد تا حرکات چشم خود به صورت رفت و برگشتی یا چپ به راست را با یادآوری تجربیات دردناک هماهنگ کند تا به این طریق به افراد یاری کند، نحوه پاسخگویی خود به خاطرات دردناک را تغییر دهند. این روش می تواند برای درمان افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مفید باشد.

روبروه درمانی

روان درمانگران معمولاً از این روش برای درمان افراد مبتلا به اختلال هراسی، اختلال وسواس فکری عملی و اختلال استرس پس از سانحه استفاده می نمایند، زیرا این روش می تواند به افراد در شناسایی عوامل تحریک نماینده عصبی آن ها یاری کند. آن ها همچنین یاد می گیرند که استراتژی هایی برای مقابله با این عوامل تحریک نماینده ایجاد نمایند و آن ها را در یک محیط کنترل شده تمرین نمایند.

روان درمانی روان پویشی

درمان روان پویشی که نوعی گفتاردرمانی است، می تواند به افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب، اختلال شخصیت مرزی و سایر بیماری های روانی یاری کند. در این روش یک درمانگر به فرد یاری می نماید تا او درک کند که مسائل حل نشده مربوط به گذشته اش چگونه با رفتارهای منفی فعلی و الگوهای فکری مخربش ارتباط دارد. رسیدن به این ادراک در فرد می تواند تغییرات مثبت زیادی در زمینه اصلاح رفتار و الگوهای فکری اش ایجاد کند.

تحلیل رفتار کاربردی

این روش برای بچه ها کم سن و سال مناسب است، از جمله مبتلایان به اختلال طیف اوتیسم. هدف آن تقویت رفتار اجتماعی مؤثر با استفاده از سیستم پاداش است.

روش های دیگر

انواع مختلف دیگری نیز از روش های روان درمانی وجود دارد که ممکن است تمایل داشته باشید آن ها را امتحان کنید، از جمله هنر درمانی، گروه درمانی و حیوان درمانی. برای آشنایی کامل با روش های مختلف روان درمانی این مقاله از خبرنگاران مگ را مطالعه کنید.

غلبه بر خجالت یا ترس ناشی از مراجعه به روان درمانگر

امروزه مسائل مربوط به سلامت روان امری بسیار رایج است و تخمین زده می گردد که از هر 5 عظیم سال 1 نفر با اختلالات روانی دست و پنجه نرم می نماید.

کوشش برای دریافت یاری در مورد مسائل مربوط به سلامت روان نباید با هیچ نوع ترس، خجالت یا اَنگی از سوی جامعه همراه باشد. انجمن ملی بیماری های ذهنی آمریکا (NAMI) چند توصیه برای به حداقل رساندن نگرش های منفی به روان درمانی ارائه داده است:

• در مورد مسائل بهداشت روانی با ذهنیتی باز و گگردده برخورد کنید و این کار را با احترام انجام دهید، با دقت در به کار بردن کلمات.
• تا آنجا که ممکن است در مورد مسائل مربوط به سلامت روان اطلاعات کسب کنید و دانش خود را به اشتراک بگذارید.
• با افراد مبتلا به بیماری های روانی با دلسوزی رفتار کنید.
• در مورد نیاز به خدمات روان درمانی صریح و گگردده صحبت کنید.

طبیعتاً بیان این مسائل بسیار آسان تر از انجام دادن آن ها است، اما در نگاه کلی نگرش های منفی پیرامون مسائل مربوط به سلامت روان در سال های اخیر بسیار کاهش یافته است و امیدواریم که این فرایند باز هم ادامه یابد.

اگر یکی از نزدیکان یا آشنایان به مراجعه به روان درمانگر نیاز داشته باشد چه اقداماتی باید انجام داد؟

افرادی که نیاز به یاری تخصصی در حوزه سلامت روان دارند، گاهی اوقات برای عملی ساختن آن و مراجعه به روان درمانگر نیاز به تشویق و حمایت یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود دارند. انجمن ملی بیماری های ذهنی آمریکا در این خصوص پیشنهاد می نماید:

• روشن بودن موضع فرد همراه در مورد همراهی و حمایت شخص
• صحبت کردن در مورد این مسأله در زمان و مکانی که فرد احساس راحتی کند و حریم خصوصی اش به مخاطره نیفتد.
• آمادگی برای پیش کشیدن موضوع و ارائه دلایل معین برای ضرورت مراجعه روان درمانگر
• ارائه پشتیبانی عملی در کنار مکالمات کلامی، مانند ارائه یاری در مورد جستجوی درمانگران یا مراجعه و نوبت دریافت از آن ها

روان درمانی یا دارو درمانی

افرادی که دارای مسائل مربوط به سلامت روان هستند عموماً نیازی به انتخاب بین دارو یا روان درمانی ندارند. بسیاری از این افراد از هر دو روش درمانی برای رسیدگی به شرایط سلامت روان خود استفاده می نمایند.

داروها در واقع فقط علائم بیماری را درمان می نمایند، در حالی که هدف از روان درمانی این است که به افراد یاری کند راه حلهای جدیدی برای برخورد با موقعیت ها یا تعامل با دیگران را یاد بگیرند. آنچه که برای یک شخص خاص ممکن است بهتر باشد عموماً به موارد زیر بستگی دارد:

• شرایط خاص، به عنوان مثال، ابتلا به بیماری افسردگی در مقابل اسکیزوفرنی
• سن فرد
• ترجیحات و تمایلات شخصی آن ها و همچنین تمایل به پایبندی به نوع درمانی که انتخاب می نمایند.

انجمن روانشناسان آمریکا چند توصیه کلی برای اختلالات و بیماری های خاص ارائه نموده است:

• افسردگی: ترکیبی از درمان و دارو از هر یک از این موارد به تنهایی مفیدتر است.
• اضطراب: روان درمانی ممکن است مؤثرتر از دارو باشد، اگرچه هر دو می توانند مؤثر باشند.
• اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی: به طور معمول دارو مورد نیاز است.
• مسائل اجتماعی، روابط بین فردی و مسائل فرزند پروری: روان درمانی اغلب اولین توصیه قبل از مصرف دارو است.

انجمن روانشناسی بالینی کودک و نوجوان آمریکا خاطرنشان می نماید که درمان شناختی رفتاری می تواند به بچه ها و جوانان در مورد طیف وسیعی از مسائل و اختلالات، از جمله انواع خفیف اختلال وسواس فکری عملی و افسردگی یاری کند. با این حال، آن ها معتقدند که دارو سریع تر می تواند بیشتر اختلالات را کنترل کند و گزینه بهتری برای بیماری های شدیدتر است.

نکته آخر برای مراجعه به روان درمانگر

مسائل مربوط به سلامت روان امری شایع و متداول است که می تواند کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد.

در حقیقت پاسخ ساده ای برای این سؤال که آیا من به درمان نیاز دارم؟ وجود ندارد. اگر فردی که از نظر روحی و روانی با مسائلی دست و پنجه نرم می نماید، احساس کند که صحبت کردن با کسی در مورد مسائلش می تواند به او یاری کند، مراجعه به روان درمانگر می تواند برای او گامی عظیم در جهت بهبود شرایط سلامت روانش باشد.

روان درمانی می تواند به افراد یاری زیادی بکند، اما این بدان معنا نیست که برداشتن قدم برای مراجعه به یک روان درمانگر همواره آسان است. افراد ممکن است لازم باشد که نسبت به عدم تمایل خود و همچنین خجالت از مراجعه به روان درمانگر اقداماتی را انجام بدهند.

روش درست این است که افراد سبک درمانی را که برای آن ها بهتر است و با شرایط آن ها مطابقت بیشتری دارد را انتخاب نمایند. حمایت از سوی خانواده و دوستان می تواند به افراد یاری کند فرایند درمانی خود را با سهولت و آرامش خاطر بیشتری طی نمایند.

منبع: Medical News Today